Levenswijsheid komt met de jaren. Dat geldt ook voor beleggers. Er zijn acht lessen te leren uit de crises van het verleden.
Een crisis is als een periode die een structurele reset veroorzaakt in beleid en gedrag, op overheids-, bedrijfs- en consumentenniveau. Het is anders dan een cyclische neergang, een crisis heeft een veel langere impact op de aandelenmarkten. Robert Parbrook, hoofd Aziatische aandelen bij Schroders, heeft naar eigen zeggen in zijn 30-jarige carrière twee echte crises meegemaakt. De Aziatische schuldencrisis van 1997-1998 en de grote financiële crisis van 2008-2009. Hij ziet de coronacrisis in dezelfde categorie vallen, met een langdurige impact op de economieën en aandelenmarkten. Acht lessen uit het verleden, waar beleggers in de huidige crisis hun voordeel mee kunnen doen.
Les 1. Verandering van mindset
Tijdens een crisis moet je weer van nul af aan beginnen. Je moet je investeringen opnieuw bekijken, vanwege de structurele veranderingen die optreden. Scenario’s moeten opnieuw worden afgewogen en beoordeeld. Beleggers moeten niet alleen out-of-the-box denken, maar zelfs het ondenkbare voorstellen.
Les 2. Vergeet de winstgevendheid op korte termijn
Focus op de balans en de kasstromen in plaats van op de winstgevendheid. Schuld kan dodelijk zijn in een crisis, zelfs in kleine doses. De structuur van de schuld staat dus centraal. Onderschat nooit hoe ongeduldig – en soms idioot – banken kunnen zijn.
Les 3. Wees op je hoede voor de (meeste) bankaandelen
Banken zijn van nature de beursbedrijven met de hoogste schuldpositie. Schulden en een crisis gaan niet goed samen. In Azië trekken staatsbanken en zwakkere familiebanken niet altijd de meest bekwame mensen aan. In crisistijd is een goed managementteam nodig. Non-performing loans komen met vertraging bovendrijven, en bovendien kunnen banken in een crisis politieke hete hangijzers worden. Zwakke banken hebben de neiging te verdwijnen of zombies te worden. Zelfs de betere banken herstellen maar langzaam.
Les 4. Goed georganiseerde landen herstellen sneller
Een goede, coherente overheid en een goed functionerend ambtenarenapparaat zullen ertoe leiden dat het vertrouwen sneller wordt hersteld en het bedrijfsleven sneller kan terugkeren naar de normale gang van zaken. Tijdens de Aziatische financiële crisis waren het Hongkong, Taiwan, Australië, Singapore en Zuid-Korea die het snelst herstelden. Landen met corrupte regeringen en chaotische beleidsreacties stortten bijna volledig in. Een crisis is niet noodzakelijkerwijs een moment om dapper te zijn bij het beleggen.
Les 5. Een crisis versnelt disruptieve ontwikkelingen
“Noodzaak is de moeder aller uitvindingen.” Een crisis laat vaak het out-of-the-box denken op de voorgrond treden en breekt barrières af om te veranderen. Een crisis kan het proces van het creëren van winnaars en verliezers snel versnellen. De Covid-19-crisis heeft de potentie om tot massale ontwrichting te leiden. Denk aan: Het einde van de 9-tot-5 werkweek; een structurele verschuiving naar werken vanuit huis; online gezondheidszorg; online onderwijs; minder zakenreizen; automatisering en onshoring van de productie; en een overgang naar een meer virtuele wereld als kunstmatige intelligentie de overhand krijgt. Bedrijfsmodellen moeten opnieuw worden uitgevonden.
Les 6. Opkomst van zombiebedrijven
Overheden grijpen in om het omvallen van bedrijven te voorkomen, vooral in die sectoren die als “strategisch” worden beschouwd. Hierdoor blijven er vaak veel zombiebedrijven over. Beleggers moeten sectoren mijden die niet ‘opgeschoond’ zijn.
Les 7. Koop een goed bedrijf voor een eerlijke prijs
Wanneer u uw analyse hebt gedaan en helder hebt welke bedrijven waarschijnlijk sterker uit een crisis zullen komen, wees dan niet al te hebberig over de prijs die u ervoor wilt betalen. De sleutel is om niet voortdurend uw gewenste instapniveau te verlagen als de koers in de buurt van het gewenste koersdoel komt.
Les 8. De impact van een crisis duurt langer dan gedacht
Na de financiële crisis waren achterblijvende bedrijfsinvesteringen, populisme en het verlangen naar minder vrijemarktkapitalisme allemaal blijvende kenmerken. Na de Aziatische financiële crisis werd de afkeer van schulden in een groot deel van het bedrijfsleven in Azië permanent ingeworteld. Maar omdat een crisis structureel is, duurt het veel langer voordat de aandelenmarkten zich herstellen.