Steeds meer bedrijven begeven zich op de markt voor bancaire dienstverlening. Hoewel deze ‘challenger’ banken in het algemeen bijdragen aan meer diversiteit in het bankenlandschap, gebruik maken van de nieuwste technologieën en ten opzichte van de traditionele banken geen last hebben van verouderde systemen, wacht hen een aantal flinke uitdagingen.
“De komende tijd zullen deze banken te maken krijgen met hobbels die van invloed kunnen zijn op hun financiële prestatie”, zegt Ferdinand Veenman, partner bij KPMG en voorzitter van Financial Services.
Veenman: “Zo hebben challenger banken een nadeel als het gaat om de manier waarop de aan te houden hoeveelheid kapitaal wordt berekend. In tegenstelling tot de grotere traditionele banken maken zij vaak gebruik van de Standardized Approach in tegenstelling tot de Internal Rating Based Approach. De combinatie met een vaak minder gediversifieerde activamix leidt tot hogere kapitaalvereisten. En naarmate zij volwassen worden gaan ze uitdagingen krijgen met betrekking tot de opbouw van legacy systemen en producten.”
Invloed van PSD2
Veenman constateert dat in Nederland tot op heden in beperkte mate zelfstandige challenger banken zijn ontstaan. Veenman: “In Europa zal de komst van PSD2 echter naar verwachting zorgen voor een toename. In het Verenigd Koninkrijk is deze markt verder ontwikkeld. Daar zien we klassieke challenger banken op de markt die een model hebben dat grotendeels lijkt op de bestaande banken. Challengers als Virgin Money en de Co-operative Bank beschikken bijvoorbeeld over een kantorennetwerk, maar ontberen de bekende legacy problemen. Daarnaast zijn er moderne challengers die vooral een ditgital only benadering hebben, zoals Atom, Monzo en Starling. En nieuwe challengers, zoals Revolut, B-Social en IamBank, richten zich vooral met technologie op markten of deelmarkten die slecht bediend worden door bestaande spelers.”
Op maat gesneden producten
Het onderzoek “Framing new futures’ van KPMG schetst een beeld van het toekomstige bankenlandschap, waarin verschillende challenger banken een belangrijke rol kunnen spelen. Veenman: “Veel challengers hebben goede financiële resultaten geboekt, leren omgaan met de belangrijkste onzekerheden en de weg naar verdere groei ingeslagen. Bovendien kunnen zij vaak beter inspelen op de mogelijkheden die Open Banking biedt en zijn zij door de hoge mate van digitalisering makkelijker in staat te voldoen aan nieuwe regelgeving. Maar dat vergt ook aanzienlijke investeringen in cyber security. Traditionele banken kunnen dit soort kosten afzetten tegen een veel grotere klantenbasis. Een groot voordeel van challenger banken is dat zij producten kunnen aanbieden die goed passen bij de manier waarop de klant dat wil. Gedegen data analytics in combinatie met een risk appetite die aansluit bij specifieke doelgroepen stelt hen in staat om het product optimaal af te stemmen op de klant. Deze benadering heeft echter ook een keerzijde. De regelgeving voor het aanbieden van financiële producten is erg complex. Grote instellingen kunnen hierop inspelen met grote compliance teams en procedures. Voor kleinere organisaties is dit veel lastiger. De complexiteit kan toenemen als het gebruik van algoritmen, AI en geautomatiseerde processen bij challengers gemeengoed gaat worden. Dit maakt de kwetsbaarheid voor operationele en reputatierisico’s aanzienlijk groter.”
Flinke consolidatie
Volgens Veenman zal op termijn rekening moeten worden gehouden met een flinke consolidatie in de bancaire dienstverlening. Veenman: “Het aantal challenger banken en hun diversiteit zal in hoog tempo toenemen. Uiteindelijk zullen niet alle banken erin slagen om verder te groeien. Een markt die zo divers is en overstroomd wordt door aanbieders heeft uiteindelijk tot gevolg dat consolidatie niet te voorkomen is. De drukte en de turbulentie in het bankenlandschap zal dan ook leiden heeft tot steeds meer overnames en samenwerkingsverbanden. En het is niet denkbeeldig dat een aantal challenger banken helemaal van het toneel zal verdwijnen. Voor een groot aantal challenger banken is creativiteit en aanpassingsvermogen dan ook essentieel.”