Zes maanden na de introductie van MiFID II. Wat is tot nu toe veranderd voor ETF’s? Steve Cohen, hoofd iShares EMEA bij BlackRock, geeft zijn mening:
Dankzij de grotere transparantie is de handel in ETF’s volgens de verwachtingen toegenomen, waarvan veel beleggers kunnen profiteren. MiFID II en het algemeen groeiende kostenbewustzijn stimuleren de verschuiving naar op vergoedingen gebaseerde adviesmodellen, waardoor distributeurs meer aandacht krijgen voor ETF’s; de Italiaanse markt is hiervan een interessant voorbeeld.
Europese ETF’s worden dit jaar 18* – een leeftijd die algemeen geassocieerd wordt met volwassenheid en een grotere zelfstandigheid, wat goed overeenkomt met de positie die ETF’s in de huidige Europese markt innemen. MiFID II is pas een half jaar van kracht, maar maakt beleggers er nu al meer en meer van bewust dat ETF’ s een kostenefficiënte en transparante manier zijn om in verschillende beleggingscategorieën en landen te beleggen. Dit zal voor de Europese ETF-markt tot een nieuwe groei leiden.
Focus op kosten en waarde: terwijl beleggers over de hele linie meer kostenbewust worden, stimuleert MiFID II de verandering van de markt door de aandacht sterk te richten op de manier waarop vermogen wordt beheerd. Hierdoor worden op vergoedingen gebaseerde adviesmodellen aantrekkelijker, waarbij de adviseur via de belegger en niet via het product betaald wordt. Dit opent nieuwe perspectieven voor ETF’s, omdat adviseurs ze meer en meer gaan zien als efficiënte beleggingsinstrumenten om cliënten te helpen het gewenste rendement te bereiken.
Transparante transacties: nu ETF-transacties gerapporteerd moeten worden, raamt Euronext het zichtbare transactievolume voor dit jaar op USD 2.300 miljard (tegenover USD 1.300 miljard vorig jaar). Van januari t/m juni van dit jaar is het aantal zichtbare transacties in de iShares UCITS-reeks al gemiddeld 61% hoger dan verwacht zou zijn zonder de invoering van MiFID II. Voor obligaties is die stijging zelfs 74%.
De voordelen voor beleggers
1. Een grotere verschuiving naar op vergoedingen gebaseerde adviesmodellen leidt tot meer gebruik van indexproducten en meer waarde voor de belegger
• Doordat de vraag naar kostenefficiënte, gespreide portefeuilles toeneemt, stimuleert de richtlijn de toepassing van ETF’s en indexbeleggingen in portefeuilles.
• Italië is een goed voorbeeld: hier nam het aantal distributeurs dat meer wilde weten over de opbouw van portefeuilles met ETF’s, aanzienlijk toe. Daarnaast zien we een stelselmatige groei van de introductie van verpakte producten die met ETF’s zijn samengesteld, bijvoorbeeld in de vorm van afgescheiden mandaten.
2. MiFID II ondersteunt beleggers bij de keuze van brokers en handelsplatformen, wat een scherpere prijsstelling kan bevorderen
• De aankoopkosten van een ETF kunnen variëren, afhankelijk van de strategie, het handelsplatform en de broker.
• Brokers die meer handelen in een specifiek ETF, zullen hun kosten eerder verlagen
• De toename van transacties op bepaalde platforms in combinatie met de grotere transparantie van MiFID II geeft beleggers meer mogelijkheden om concurrerend geprijsde producten te vinden
• Toen rapportage nog niet voorgeschreven was, was het voor beleggers veel moeilijker om de gunstigste broker en het aantrekkelijkste platform te vinden om een transactie uit te voeren.
3. Meer keuze voor beleggers met grote orders
• Wat ETF’s voor veel institutionele beleggers aantrekkelijk maakt, is dat ze de flexibiliteit bieden om snel en gemakkelijk grote beleggingen te doen.
• De grotere transparantie van de transactievolumes van ETF’s die door MiFID II wordt voorgeschreven, geeft beleggers meer vertrouwen dat de ETF-markt groot en liquide genoeg is om efficiënt te beleggen.
4. Een groeiend netwerk van market-makers
• Market-makers zijn onmisbaar voor het ecosysteem van ETF’s. Hoe meer market-makers er zijn, des te eenvoudiger is het voor beleggers om ETF-transacties uit te voeren en dus: des te groter is de liquiditeit van de ETF-markt.
• In Europa is het aantal geregistreerde market-makers in de ETF-markt sinds MiFID II van kracht werd, met 25% toegenomen. Dit is deels te danken aan de nieuwe verplichtingen die MiFID II aan liquiditeitsverschaffers oplegt. Zij moeten zich onder meer bij beurzen registreren als market maker. Het ondersteunt in elk geval de verwachting dat het aantal ETF-transacties aan Europese beurzen de komende jaren zal blijven groeien.
Kernpunten uit het BlackRock ETP Landscape rapport: juni 2018
• De netto-instroom in wereldwijde ETP’s bedroeg in juni USD 11 miljard. Dit kwam vooral op het conto van obligatiefondsen, die met USD 10,3 miljard groeiden, en Amerikaanse aandelen, met een instroom van USD 7.5 miljard. Aandelen van opkomende markten kenden daarentegen een netto-uitstroom (-USD 4,8 mld.), net als Europese aandelen (-USD 4,7 mld.).
• Obligaties kenden een flinke instroom van USD 10,3 miljard, waarmee de totale instroom dit jaar tot nu toe op USD 54,2 miljard komt. De sterkste bijdragen werden geleverd door Amerikaanse staatsobligaties en investment-grade bedrijfsobligaties.
• Amerikaanse aandelen boekten opnieuw een instroom (USD 7,5 mld.), aangewakkerd door de sterke winstcijfers en de verlaging van de belastingen voor bedrijven.
• Europese aandelen hadden de afgelopen vier maanden stelselmatig te kampen met een uitstroom in de orde van USD 5 tot 6 miljard, als gevolg van een afzwakking van de binnenlandse groei en de toename van politieke risico’s die een negatieve invloed zouden kunnen hebben op de bedrijfswinsten.
• Grondstoffen beleefden na vijf maanden van positieve instromen, nu een uitstroom, die vooral toe te schrijven was aan goud (-USD 2,3 mld.).
Kirst Kuipers, hoofd iShares Nederland bij BlackRock, geeft zijn visie op de drie kernpunten van de Europese ETP-instroom in juni 2018:
1. Dalende trend. Aandelen van opkomende markten zetten hun dalende lijn sinds mei van dit jaar voort, met een uitstroom van USD 2 miljard in juni. Dit is de grootste uitstroom sinds december 2014. De laatste keer dat de totale instroom van aandelen zo laag was als nu, was een soortgelijke trend zichtbaar: beleggers besloten toen in groten getale om aandelen van opkomende markten en Europese ondernemingen te verkopen en zich meer op de VS te richten. De negatieve gevoelens over Europese aandelen hebben ertoe geleid dat dit segment nu al vier maanden achtereen geconfronteerd wordt met een uitstroom, een situatie die zich sinds begin 2016 niet meer had voorgedaan. De toenemende spanningen in de handel tussen de VS en China zijn ook van invloed op het marktsentiment en kunnen ertoe leiden dat beleggers zich afkeren van regio’s die in hun ogen gevoeliger zijn voor een escalerende handelsoorlog.
2. Rentestijging doet zich gelden. Na de uitstroom van USD 419 miljoen in mei stroomde in juni USD 514 miljoen terug naar staatsobligatie-ETP’s. Deze ETP’s zijn sinds het begin van dit jaar de meest populaire obligatiebeleggingen, met een totale instroom van USD 5,3 miljard, die vrijwel geheel aan het eind van het eerste kwartaal gerealiseerd is. In juni werd de instroom vooral bepaald door staatsobligatie-ETP’s met een middellange looptijd (duration van 2-10 jaar). High-yield was ook in juni weinig in trek, met als gevolg een uitstroom van USD 130 miljoen, waarmee de uitstroom uit dit segment dit jaar tot nu toe op USD 1,8 miljard komt. April was dit jaar de enige maand waarin high-yield een instroom kende. Deze kentering voor high-yield kan toegeschreven worden aan de rentestijging in de VS, waardoor beleggers elders inkomstenbeleggingen kunnen vinden die aantrekkelijker zijn, zoals investment-grade dollar-fondsen.
3. De VS doen het goed. Amerikaanse aandelen waren ook in juni weer in trek bij beleggers (+USD 3,2 mld.), in lijn met de consequente instroom in de vorige maanden. Dit wijst op een verschuiving naar “kwaliteit”, dat wil zeggen ondernemingen met winstgroei en een aantoonbare toename van de cashflow. Veel van dit soort ondernemingen zijn op dit moment in de VS te vinden. Beleggers in de EMEA-regio richten zich in groten getale consequent op Amerikaanse aandelen, terwijl de instroom in beleggingen in de eigen regio veel meer schommelt. Al sinds 2017 is een constante instroom in Amerikaanse aandelen zichtbaar, waarop de toegenomen marktvolatiliteit weinig effect lijkt te hebben. In het tweede kwartaal vormden de VS de enige grote regio die een netto-instroom in aandelen-ETP’s boekte (USD 5,8 miljard). Aandelen uit Japan, de opkomende markten en Europa hadden een gezamenlijke uitstroom van USD 12,5 miljard.
