Terugkomen van zomervakantie is voor China-economen dit jaar totaal anders dan een jaar geleden. De macro-cijfers van China zijn nog steeds niet heel indrukwekkend. Zo blijven met name de particuliere investeringen en de handelscijfers zwak. Toch lijken de financiële markten daar zich momenteel nauwelijks druk over te maken.
Nu de zorgen rond Brexit redelijk makkelijk zijn geabsorbeerd en de Federal Reserve naar verwachting de beleidsrente slechts langzaam zal verhogen, profiteren opkomende markten van een verbetering van het marktsentiment.
Dat geldt ook voor China. Na een flinke depreciatie van de yuan ten opzichte van de dollar onmiddellijk na het Brexit-referendum, is de munt in de afgelopen weken juist geapprecieerd. Ook is de CDS-premie voor China weer afgenomen.
Die hete zomer van 2015
In augustus 2015 reageerden financiële markten in paniek op een aantal kleine devaluaties van de Chinese yuan ten opzichte van de dollar. Hoewel deze devaluatie eigenlijk helemaal niet zoveel voorstelde (cumulatief zo’n 3%), volgde deze op een scherpe correctie van de aandelenmarkt, op enkele tegenvallende macrocijfers en op een sterke daling van de grondstoffenprijzen.
Gecombineerd met toegenomen twijfels over de betrouwbaarheid van China’s officiële bbp-cijfers, die typisch toenemen in turbulente tijden, namen hierdoor de zorgen over een harde landing van China sterk toe. In het begin van 2016 volgde een min of meer vergelijkbaar verhaal.
Een hernieuwde daling van de aandelenmarkt, een tegenvallend PMI-cijfer en verdere depreciatie van de yuan, volgend op een verschuiving van het wisselkoersregime van een koppeling aan de dollar naar een koppeling aan een valutamand, leidden een nieuwe ronde van marktpaniek in.
China-fobie
Het beeld is nu dus anders. Momenteel zijn er echter naast een algehele verbetering van het marktsentiment nog meer redenen waarom de China-fobie (voorlopig) is vervaagd. Ten eerste wijzen de macrocijfers, mede dankzij stimulurend beleid, nog steeds op een geleidelijke vertraging en niet op een harde landing. Sommige indicatoren zijn ten opzichte van vorig jaar zelfs verbeterd.
Ten tweede zijn de Chinese aandelenmarkten gestabiliseerd. Ten derde hebben de grondstofprijzen zich hersteld. Ten vierde hebben beleggers wel andere zaken aan het hoofd, bijvoorbeeld de gevolgen van Brexit of andere politieke risico’s in Europa en daarbuiten.
Een laatste, maar zeker zo belangrijke reden is dat de beleidscommunicatie vanuit Beijing duidelijk is verbeterd. Vooral na het Chinese nieuwjaar in februari 2016 heeft de centrale bank meer duiding gegeven aan wisselkoers- en andere relevante ontwikkelingen. Hoewel de communicatie een aandachtspunt blijft, heeft Beijing volgens ons een steile leercurve laten zien.
Dat verklaart ook waarom markten minder bezorgd zijn geworden over een forse yuandepreciatie versus de dollar, waarom de kapitaaluitstroom is afgenomen en waarom de deviezenreserves zijn gestabiliseerd (na een scherpe daling eind 2015).
Verschuiven van beleidsfocus
Het grotere gewicht van financiële-stabiliteitsaspecten op de langere termijn in het beleid blijkt uit de intensivering van maatregelen gericht op het aanpakken van problemen samenhangend met de overcapaciteit, mogelijke zeepbellen op de huizenmark en niet te vergeten de hoge schuldniveaus. De totale schuld is toegenomen tot circa 250% van het bbp, waarbij 70% uitstaat op (staats)bedrijven.
De autoriteiten hebben maatregelen genomen om schaduwbankieren in te dammen. Zo worden tijdelijk geen licenties meer verstrekt aan niet-bancaire instellingen en worden de regels voor de zogenoemde Wealth Management Products strenger. Ook zijn de regels op de markt voor bedrijfsobligaties aangescherpt.
Verder hebben lokale overheden in gebieden met een oververhitte huizenmarkt de teugels aangehaald. De overheid zet ook stappen om de overcapaciteit in sectoren als kolen en staal te verminderen, waarbij ze speciale maatregelen neemt om de pijn van deze consolidatie te verzachten.
Gerichte stimulering
Ondanks de genoemde verschuiving van de beleidsfocus verwachten we niet dat Beijing zal tolereren dat de kredietgroei dusdanig afzwakt dat de met moeite bereikte economische stabilisatie in gevaar komt. We denken dat het monetair beleid redelijk accommoderend blijf.
We verwachten voor dit jaar nog circa 100 basispunten aan verlagingen van de bancaire reservevereisten en één verlaging van de beleidsrente met 25 basispunten. Ook zal de centrale bank blijven doorgaan met het verschaffen van liquiditeit via speciale faciliteiten. We verwachten eveneens dat Beijing doorgaat met gerichte budgettaire stimulus om een te sterke groeivertraging tegen te gaan.
De overheid heeft al gezinspeeld op speciale maatregelen ter ondersteuning van particuliere investeringen en ter bevordering van de invoer van bepaalde producten. Indien nodig ligt ook een versoepeling van de hypotheekregels voor de hand, mocht de onroerendgoedmarkt te sterk afkoelen.
Tot slot
Het marktsentiment ten aanzien van China is verbeterd en de autoriteiten zijn erin geslaagd de economie te stabiliseren. Wij verwachten dat China’s geleidelijke groeivertraging zal doorzetten en hebben onze groeiramingen voor 2016 en 2017 gehandhaafd op 6,5% en 6%.
Toch blijft de transitie van China niet zonder risico’s, gelet op de problemen van onder meer hoge schuldniveaus, overcapaciteit, verslechtering van de kwaliteit van de bancaire leenportefeuilles en de zwakte van de particuliere investeringen en de buitenlandse handel. Al met al blijft het een lastige klus om een reus te helpen geleidelijk van een berg af te dalen.
Lees voor de duiding van alle macro-cijfers hier mijn volledige betoog
