De ECB en de Fed hebben de spanning tot de laatste maand van het jaar opgevoerd. Voor de marktdeelnemers rest er niets meer dan geduld uit te oefenen en zich af te vragen of er in december geschiedenis wordt geschreven. Dat schrijven Portfolio Manager Guido Barthels en Head of Research Yves Longchamp van Ethenea Independent Investors in hun maandelijkse marktcommentaar.
Janet Yellen lijkt de reden te zijn voor het aanzienlijk gestegen percentage marktdeelnemers dat aan den lijve heeft ondervonden wat het woord uitstelgedrag betekent, schrijven Barthels en Longchamp. Terwijl in de echte wereld vluchtelingen moeten worden opgevangen, in die mate dat het op een volksverhuizing lijkt, draait de wereld van de kapitaalmarkt volgens hen eigenlijk maar om twee belangrijke thema’s: Wat doet Mario Draghi? En vooral: Wanneer verhoogt Janet Yellen eindelijk de rente? Vooral de laatste vraag lijkt voor de markt al beantwoord, betogen de Zwitsers.
Teleurgesteld
“Het leek voor iedereen duidelijk dat Mario Draghi begin december de geldkraan weer zou openzetten en daarmee precies het tegengestelde doet van mevrouw Yellen. Maar misschien was het te veel van het goede”, menen Longchamp en Barthels. De markt was te sterk in één richting gepositioneerd en werd vervolgens teleurgesteld, toen bleek dat Draghi de geldkraan toch niet heel erg ver opendraaide, analyseren ze. Er werd slechts besloten tot een verlaging van de depositorente tot -0,30% en een verlenging van het obligatie-inkoopprogramma met een halfjaar tot maart 2017.
Dat de marktreacties ondanks de toch redelijk inschikkelijke Europese Centrale Bank (ECB) zo heftig waren, laat volgens Longchamp en Barthels zien hoe afhankelijk de marktdeelnemers zijn geworden van de geschenken van de centrale banken. “Europese aandelen min 3%, rendement op Europese obligaties plus 20 basispunten en dollar/euro wisselkoers plus 4%”, rekenen ze voor. Hieruit blijkt volgens Enthenea duidelijk dat de markt zeer eenzijdig gepositioneerd was. “Gewoonlijk zijn dergelijke heftige koersschommelingen van korte duur en volgt er enkele dagen later een correctie. Dat zal ook zeker deze keer het geval zijn.”
Tegenstrijdig
Een vergelijkbaar tegenstrijdig beleid van twee belangrijke centrale banken deed zich voor het laatst voor in 1994, leggen Barthels en Longchamp uit. Toen verhoogde de Fed de rente, terwijl de Bundesbank de richtrente verder verlaagde. De rente op 10-jarige Amerikaanse en 10-jarige Duitse staatsobligaties steeg toen met bijna 2,5%, terwijl de S&P en de DAX op hetzelfde niveau bleven schommelen. Dat is niet bepaald een geruststellend scenario, vinden de Zwitsers.
Het zou verrassend zijn als Janet Yellen het geduld van alle betrokkenen nogmaals op de proef zou stellen en de rente niet zou verhogen, wagen Longchamp en Barthels zich aan een voorspelling. “In dat geval zou de teleurstelling op de markt ongetwijfeld merkbaar zijn; de aandelenkoersen zouden dalen en de obligatiemarkten zouden doel- en richtingloos worden. Net als de meerderheid van de markt gaan wij er echter vanuit dat de rente wel wordt verhoogd.” Nog belangrijker dan de renteverhoging zelf zijn de daarop volgende uitspraken van de centrale bank. Enthenea verwacht in elk geval een voortzetting van de zeer voorzichtige aanpak.