Griekenland blijft voorpaginanieuws in Europa. De markten gaan op en neer afhankelijk van de berichten over de onderhandelingen tussen het land en zijn schuldeisers. Vorige week reageerden de markten nog positief omdat de kans op een Griekse wanbetaling leek af te nemen. De uitkomst blijft echter onduidelijk en zonder definitieve deadline voor een oplossing kan Griekenland de volgende weken in het voetlicht blijven treden.
Griekenland moet op 30 juni 1,6 miljard euro aan het Internationaal Monetair Fonds (IMF) terugbetalen. Nu die datum dichterbij komt, bleek de Griekse regering toch bereid tot enkele toegevingen concessies aan zijn schuldeisers. Door de Europese Unie werd het nieuwe plan goed onthaald, maar het IMF was sceptischer. Na het gekibbel van de laatste weken, kwam er echter ten minste weer wat schot in de zaak en een overeenkomst deze week leek mogelijk.
De markten reageerden positief. Europese aandelen stegen fors en maakten een groot deel van hun verliezen sinds eind mei goed. De Amerikaanse S&P 500, die minder in het rood was gegaan dan de grote Europese indices, bereikte bijna een recordhoogte. De obligatierente ging omhoog en het Griekse risico nam af. Daarom namen we winst op de helft van onze longdurationpositie in EMU-obligaties uit de kernlanden.
Is de definitieve deadline eind juni? Of durft Athene het aan om die datum vooruit te schuiven en een beroep te doen op een aflossingsvrije periode van 30 dagen voor het in gebreke kan worden gesteld? Is het medio juli als Griekenland schulden aan de ECB moet inlossen? In het licht van die onzekerheid blijven de markten volgens ons volatiel.
Volatiliteit
De gevolgen van de onzekerheid over Griekenland voor andere financiële markten bleven vooralsnog beperkt. Europese aandelen bleven weliswaar achter bij andere regio’s en de risicospreads op Italiaanse, Spaanse en Portugese staatobligaties liepen uit, maar dit verbleekt vergeleken met de volatiliteit die we tijdens de begrotingscrisis van de eurozone kenden.
Besmetting via het financiële systeem blijft beperkt omdat de posities van banken in Griekenland nu veel kleiner zijn dan in voorgaande jaren. Uit de BIB-cijfers blijkt dat de blootstelling van Europese banken aan Griekenland nu 45 miljard bedraagt, wat neerkomt op een daling met 44% over de laatste drie jaar. Duitse banken zijn het sterkst blootgesteld. Het sentiment in de eurozone bleef vrij goed omdat de cyclische verwachtingen voor de regio nog altijd positief zijn.
Conference Board
Een aantal voorlopende indicatoren in de Verenigde Staten bleek beter dan verwacht. Dat was onder meer het geval voor de voorlopende economische index van de Conference Board (LEI) en de indices voor de verwerkende industrie van de Fed in Philadelphia en Richmond. De tegenwind waarmee de economie deze winter kampte, luwt stilaan en het deel van de maaksector dat van de binnenlandse consument afhangt afhankelijk is, doet het goed. Maar de recente cijfers voor orders van duurzame goederen stellen geen verbetering van de bedrijfsinvesteringen in het vooruitzicht.
Wederom uitgesproken positief waren de cijfers van de huizenmarkt. De verkoop van nieuwe en bestaande huizen steeg, samen met de prijzen. Huisvesting werd minder betaalbaar vergeleken met begin 2013, maar blijft wel goedkoper dan in alle jaren voorafgaand aan 2008. De prijzen voor bestaande woningen zijn laag in het licht van het besteedbare inkomen van de huishoudens en de huurprijzen. Volgens ons komt er dus eerstdaags nog geen ommekeer van het positieve momentum door overdreven prijzen. We zeiden al dat een stijgende rente gevaar kan opleveren, maar de Fed blijft wellicht waakzaam op dit punt.
Bodem voorbij
De Chinese economie lijkt zijn bodem voorbij, maar signalen van een versnelling zijn er niet. De Markit-inkoopmanagersindex (PMI) van de verwerkende industrie steeg sterker dan verwacht, maar ging niet boven de 50, wat op een verbeterend momentum zou wijzen. De sterke stijging in de component van de exportorders verdient aandacht, terwijl de daling in de werkgelegenheidscomponent reden tot bezorgdheid gaf. Het consumentenvertrouwen verbeterde, maar blijft dicht bij zijn diepterecord (dit cijfer is pas sinds 2007 beschikbaar).
Schaduwbankieren
De financiële problemen blijven een ernstig punt van zorg. Het strenge optreden tegen schaduwbankieren zette een rem op de totale kredietgroei. Plaatselijke overheden krijgen het steeds moeilijker om aan geld te komen na het verbod op de schimmige Local Government Funding Vehicles (LGFV’s) op een ogenblik dat het inkomen uit de grondverkoop kelderde. Obligatie-emissies zouden de LGFV-financiering moeten vervangen, maar de risico’s zijn niet accuraat geprijsd en de vraag laat te wensen over. Enkele emissies werden uitgesteld en naar verluidt werden banken gedwongen om de obligaties te kopen. Deze operatie kan dus op een enorme schuldherschikking uitdraaien wat de hachelijke financiële situatie van de lokale overheden duidelijk maakt.
Privébestedingen
Japan verraste recent een aantal keer in positieve zin, onder meer met zijn bbp-groei in het eerste kwartaal en de cijfers van de privébestedingen. Dit volstaat volgens mij echter niet voor een positiever standpunt tegenover ten opzichte van de verwachtingen. De groei in het eerste kwartaal was grotendeels te danken aan stijgende voorraden, wat niet houdbaar is. De voorlopende indicatoren wijzen in het beste geval op een bescheiden groei. De PMI van de verwerkende industrie en het sentiment in het kleinbedrijf daalden.
