Het Quantitative Easing (QE) programma lijkt een effectief pepmiddel te zijn voor kapitaalmarkten in de eurozone en hun economieën. Lisa Myers, executive vice president van de Templeton Global Equity Group, benadrukt echter het belang van structurele hervormingen op langere termijn voor een duurzaam herstel in de eurozone.
Veel aandelenmarkten in de eurozone hebben een schitterende start van 2015 achter de rug. De gevolgen van het QE-programma van de Europese Centrale Bank waren immers voelbaar nog voor de eerste obligatie was aangekocht. Myers analyseert de inspanningen die landen hebben geleverd en bespreekt hun impact op de toekomstige economische groei in de regio.
Terwijl veel waarnemers focusten op de blijkbaar directe effecten van de QE-injectie, was weinig aandacht voor de structurele hervormingen die een handvol eurolanden hebben ingevoerd, en dan vooral Spanje en Italië. Spanje zou zelfs kunnen worden beschouwd als hét voorbeeld van een land dat al een hele weg heeft afgelegd op het vlak van structurele hervormingen.
Viva la Reforma!
Meyers: “De vooruitgang in Spanje als koploper van de europeriferie is voor een groot deel te danken aan het pad van structurele hervormingen dat het land is ingeslagen. Spanje knoopte vorig jaar weer aan met economische groei, en de vooruitzichten voor 2015 en 2016 lijken gunstig.”
Het land heeft hervormingen ingevoerd die de oprichting, overlevingskansen en groei van kleine en middelgrote ondernemingen bevorderen. “Zo beschikken bedrijven nu over meer vrijheid om zelf de lonen en arbeidsvoorwaarden te bepalen, in plaats van via sectorakkoorden. De regering maakte het voor Spaanse bedrijven ook eenvoudiger om in verschillende delen van het land handel te drijven”, aldus Myers.
Als een bedrijf voldoet aan de wetten van een bepaalde regio, kunnen andere regio’s immers geen extra verplichtingen meer opleggen. Deze wet helpt kleine en middelgrote bedrijven, die immers meestal geen beroep kunnen doen op een flink uit de kluiten gewassen afdeling juridische zaken voor advies over de uitbreiding van hun activiteiten naar andere delen van het land.
Goederen en diensten die in één regio zijn geproduceerd conform de plaatselijke wetgeving kunnen voortaan zonder extra beperkingen worden verscheept naar een andere regio.
Ingrijpende hervormingsmaatregelen
Wat het fiscale beleid betreft, heeft de Spaanse regering ook stappen ondernomen om de belastingdruk te verschuiven van belasting op arbeid naar belasting op het verbruik, door de btw op producten en diensten te verhogen en bepaalde inkomstenbelastingen en sociale bijdragen te verlagen.
Ook Italië is begonnen met het doorvoeren van ingrijpende hervormingsmaatregelen. Een van die hervormingen zou een einde kunnen maken aan het gezegde dat Italiaanse werkgevers ‘wel kunnen scheiden van hun vrouw of man, maar niet van hun werknemers’.
Onlangs werd immers de wetswijziging doorgevoerd dat bedrijven met meer dan vijftien werknemers voortaan weer arbeiders kunnen ontslaan. Dat is voor het eerst sinds 1970, toen de federale regering een arbeidswet invoerde die werknemers beter beschermde dan alleen maar tegen discriminatie op basis van geloof, geslacht en afkomst.
Arbeidsovereenkomsten zijn in de hele eurozone tijdelijker geworden, wat duidelijk een bewijs is dat de arbeidsmarkten vandaag flexibeler dan ooit zijn. De hervormingen die tot nu toe zijn ingevoerd vormen een goede startbasis, maar er kan zeker nog meer worden gedaan om de flexibiliteit te verhogen.
Op zoek naar waarde
Myers: “Het agressieve monetaire beleid en de minder strenge besparingsprogramma’s en dus grotere overheidssteun, gekoppeld aan structurele hervormingen, zouden uiteindelijk moeten leiden tot een toenemende omzet en winst voor bedrijven uit de eurozone. De marktverwachtingen voor een herstel van de bedrijfswinsten in Europa blijven echter mager.”
De gemiddeld verwachte winst per aandeel (EPS) voor de komende twaalf maanden ligt ongeveer 30% onder de winstniveaus van 2008. Ter vergelijking: in de Verenigde Staten liggen de gemiddelde EPS-verwachtingen circa 25% hoger dan de niveaus van 2008. Toch zijn de hervormingen die momenteel in Europa gaande zijn, net genoeg om de structurele rentabiliteit te verbeteren.
De kredietgroei, zowel langs aanbod- als aan vraagzijde, versnelt, het vertrouwen van consumenten en beleggers groeit en de aankoopmanagersindex (PMI), die de gezondheid van de maaksector meet, bevindt zich op zijn hoogste peil sinds mei 2011.
Volgens Myers lijkt Europa dan ook goed op weg naar een cyclische opleving, tegen een achtergrond van aanzienlijke structurele verbeteringen en krachtige stimulerende maatregelen. “Alle puzzelstukjes zijn met andere woorden aanwezig. In dat opzicht is het veelzeggend dat de opwaartse winstherzieningen in Europa gestegen zijn tot het hoogste aantal ooit.”
