Hameren op maatschappelijke verantwoordelijkheid helpt nauwelijks bij het vergroten van acceptatie van duurzame energieprojecten. Benadruk daarom ook het financiële rendement voor de burger. Sparen, beleggen en pensioenbouwen zijn steeds meer verstrengeld met duurzaam investeren.
Duurzaamheid hoeft geen bittere pil te zijn. Alle politieke en maatschappelijke consensus over de noodzaak van duurzame energie-investeringen ten spijt, leidt de voorgenomen plaatsing van windmolens en zonne-energieparken steevast tot protesten en vertragingen. We zijn het eens over de noodzaak, maar hebben ’t liever niet in onze achtertuin.
Een verklaarbaar verschijnsel dat nauwelijks wordt beïnvloed door overheidsvoorlichting en promotie van maatschappelijke organisaties. Daarom is het vreemd en jammer dat een waardevol argument nog nauwelijks op grote schaal wordt ingezet: het feit dat óók burgers kunnen verdienen aan duurzame investeringen. Institutionele beleggers weten dat al tijden.
Onomkeerbaar
Wereldwijd is zo’n 250 miljard euro in duurzame energieprojecten geïnvesteerd. In Nederland alleen al 5,6 miljard euro. Het merendeel hiervan is afkomstig van professionele beleggers, zoals pensioenfondsen en beleggingsfondsen. De imposante bedragen zijn het beste bewijs voor hun vertrouwen in het onomkeerbare proces van verduurzaming van de energievoorziening is.
Uiteraard speelt maatschappelijke verantwoordelijkheid een rol, maar hun financiële belang is en blijft hun leidraad. Voor consumenten is het niet anders. Ook bij duurzame investeringen geldt dat rendementen uit het verleden geen zekerheid voor de toekomst bieden. Risico’s verschillen en rendementen fluctueren. Maar de financiële consument en pensioenspaarder zijn dit inmiddels gewend. Historisch lage rentevergoedingen en dramatisch schommelende beurskoersen hebben hen volwassen gemaakt.
Duurzaam geld stinkt niet
De duurzame energie sector zou er daarom juist ook goed aan doen om de financiële component van duurzame energieprojecten te benadrukken. Dit spreekt het gezonde eigenbelang van burgers aan en daar is helemaal niets mis mee. Maatschappelijk en financieel kunnen prima samen gaan. Sterker nog, het is steeds meer een vereiste.
Als vertegenwoordiger van een platform voor duurzame investeringen besef ik dat ik voor eigen parochie preek. Maar dat laat onverlet dat het anno 2015 in ieders belang is om een verduurzaming van onze energievoorziening te omarmen. Het einde van conventionele (onder meer olie, gas en steenkool) energieopwekking is in zicht.
Spreek de burger aan
Wat er in Groningen gebeurt is natuurlijk een dramatisch voorbeeld. Deze ommekeer is niet vandaag of morgen voltooid, maar het is iedereen duidelijk dat de komende jaren veel gaat veranderen. Het publieke draagvlak is hiervoor essentieel. Dit draagvlak zal er alleen komen als burgers ook een concrete motivatie, naast maatschappelijke verantwoordelijkheid, wordt geboden.
De Rijksoverheid kan niet in haar eentje verantwoordelijk zijn voor het creëren van dit draagvlak. Het is juist aan marktpartijen, in samenwerking met de lagere overheden, om concreet duidelijk te maken waar duurzame energie ook kansen biedt voor de gewone burger. Spreek de burger aan op zijn positie als financieel consument. Dat vermindert de emotie in het maatschappelijke debat en maakt het mogelijk om nuchter en zakelijk naar een van de grootste uitdagingen van de komende tijd te kijken.
