Het aanbod van hoogwaardige wereldwijde staatsobligaties krijgt doorgaans niet veel aandacht omdat de impact op de markt in het algemeen beperkt is. De Visie van Arif Husain, CIO bij T. Rowe Price
Maar wat gebeurt er als bijna alle overheden in ontwikkelde markten tegelijkertijd hun staatsschuld verhogen en staatsobligaties uitgeven? De obligatierente zal over de hele linie moeten stijgen om kopers aan te trekken voor de stortvloed aan aanbod.
Opgeblazen begrotingstekorten
Overheden over de hele wereld zullen hun staatsschuld verhogen om hun uitdijende begrotingstekorten te financieren, grotendeels als gevolg van hun ruime begrotingsbeleid in het COVID-tijdperk. Veel schuldfinanciering uit de private sector verhuisde naar de balans van de overheid. Het begrotingstekort van de VS zal eind 2023 waarschijnlijk uitkomen op ongeveer 6% van het BBP, terwijl het tekort van het VK waarschijnlijk meer dan 5% van het BBP zal bedragen. De totale overheidsschuld ten opzichte van het bbp in het VK en de VS ligt al op of rond de 100% en kan gemakkelijk verder omhoog. De Italiaanse staatsschuldquote bedraagt al meer dan 120%. Maar juist op dit moment trekken de grootste opkopers van staatsobligaties, de centrale banken, zich terug. Veel centrale banken zitten juist midden in een kwantitatieve verkrapping.
De VS verschuift ook de samenstelling van haar nieuwe emissies van kortlopend naar langerlopend naarmate de staatsobligaties die zijn uitgegeven na de verhoging van het schuldenplafond aflopen. Omdat de rentecurve nog steeds erg invers is, zal de langere rente aanzienlijk moeten stijgen om kopers weg te lokken van de aantrekkelijke korte rente. Het gevolg is dat een groot deel van de dynamiek zich verplaatst naar het lange eind van de rentecurve, terwijl in 2022 de kortere rente volatieler was omdat de curve sterk geïnverteerd was. Het rendement op tweejaars Amerikaanse staatsobligaties steeg vorig jaar met 370 basispunten, terwijl het rendement op dertigjaars staatsobligaties ‘slechts’ met 207 bps steeg. De Duitse rendementen volgden een vergelijkbaar verloop: de tweejaarsrente steeg met ongeveer 335 basispunten (vanuit diep negatief gebied eind 2021) en de dertigjaarsrente op Duitse bunds steeg slechts met 62 basispunten.
Dit moet volgens Husain resulteren in een ‘draai’ van de rentecurve, waarbij de lange rente waarschijnlijk zal stijgen en de curve steiler zal worden.
Onheilspellende gevolgen voor de economie
Het meest onheilspellende voor de economie is dat een enorme impuls in de uitgifte van staatsobligaties ook andere emittenten kan verdringen, of op zijn minst de financieringsrente opdrijft voor bedrijven en anderen die moeten herfinancieren. Dit zou de financieringskosten voor bedrijven verhogen en het minder waarschijnlijk maken dat zij kapitaalinvesteringen doen of meer werknemers aannemen, waardoor een essentiële bron van steun voor de wereldeconomie wegvalt, net op het moment dat deze het meest nodig is. Daarnaast fungeren rendementen op langlopende leningen als discontovoet voor veel andere doeleinden, dus deze draai zou verstrekkende gevolgen kunnen hebben.
