De overleden musicus David Bowie was niet alleen vernieuwend in de rock- en popmuziek. Ook op financieel gebied gaf hij de muziekindustrie een impuls door in 1997 de zogeheten celebrity bonds te introduceren.
Het ging om obligaties met onder meer muziekrechten als onderpand. Bowie was daarmee de eerste. Rick Wakeman (Yes), James Brown, Rod Stewart en de Isley Brothers volgden zijn voorbeeld. De Britse singer/songwriter kon de obligaties uitgeven omdat hij de rechten van het leeuwendeel van zijn oeuvre in bezit had.
Via de obligaties konden bezitters investeren in toekomstige royalty’s van materiaal van Bowie. Samen met bankier David Pullmann bedacht Bowie de constructie. “David wilde in die dagen de rechten van zijn muziek verkopen”, zegt Pullmann tegen de Financial Times. “Zijn toenmalige manager en ik bedachten toen dat het beter was de rechten te houden en de opbrengsten van de songs uit te keren aan de obligatiehouders.”
Ziggi Stardust
De obligaties kregen een gemiddelde looptijd van tien jaar en brachten 7,9% rente op. Bowie gaf platenlabel EMI toestemming om zijn albums tussen 1969 en 1990 opnieuw uit te geven. Een geheid succes, want in die catalogus waren klassiekers als Ziggy Stardust, Hunky Dory en Let’s Dance opgenomen. Hij haalde er zo’n 55 miljoen dollar op.
In 2002 sprak The New York Times Bowie over zijn obligaties. Uit het interview blijkt dat de Brit een goede kijk had op de ontwikkelingen binnen de muziekindustrie. Eind jaren negentig kwamen p2p-diensten als Napster op waardoor het mogelijk werd om gratis over muziek te beschikken. “Binnen tien jaar is de hele muziekindustrie veranderd. Dat houdt niemand tegen”, zei Bowie toen. “Ik ben ervan overtuigd dat copyrights over tien jaar helemaal niets meer waard zijn. Dat geldt ook voor auteursrechten en intellectueel eigendom op materiaal.”
Snel cashen
Bowie legt uit dat hij met de obligaties nog even snel wilde cashen. “Muziek wordt net zoiets als water uit de kraan of elektriciteit. Dus kun je er beter nog maar even van profiteren.” Verrassend is dat de artiest toen al door had dat het bestaan van muzikanten significant zou veranderen. “Musici moeten rekening houden met het feit dat ze straks veel op tournee moeten. Dat is nog de enige manier om geld te verdienen, of je het leuk vindt of niet.”
De Bowie-obligaties werden opgekocht door het Amerikaanse verzekeringsconcern Prudential Insurance, dat daarmee de royalty’s van de albums van vóór 1990 opstreek. Mede door de opkomst van online muziekverkopen, bijvoorbeeld via iTunes van Apple, en illegaal downloaden verloren de obligaties snel aan waarde. In 2004 waardeerde Moody’s de status van de obligaties flink af, omdat de muziekverkoop door de verspreiding van illegale kopieën terugliep. In 2007 verliepen de obligaties.
