Europa kent momenteel lage rentes voor staatsobligaties. Komt de eurozone in een Japan-scenario terecht, waarbij loondeflatie gaat leiden tot een deflatiespiraal? Dat is nog niet het geval, volgens econoom Reinhold Knaus en portfoliomanager Jason Tannen van BNP Paribas Investment Partners.
Volgens de heren heeft het in Japan 10 jaar geduurd voordat men herkende wat gebeurde. “Japan kreeg acht jaar nadat de koersen eind jaren 1980 piekten te maken met loondeflatie; in Europa zou dat betekenen dat na de piek in vastgoedprijzen in 2007 deze ontwikkeling dit jaar te zien moet zijn. De waarderingen lagen in Japan veel hoger; in Europa piekten de aandelenkoersen al in 2001 en vastgoedbubbels waren in de meer heterogene markt ook niet overal te zien.”
Het monetair beleid in de eurozone reageert volgens Knaus en Tannen snel op de problemen en er vinden structurele hervormingen plaats. “In Japan verergerde het beleid de situatie juist. Herkapitalisering van het Japanse bankensysteem vond niet plaats voor 1998. Het duurde tot 2006 voordat het aantal leningen weer begon te stijgen.”
Europese banken staan er nu beter voor, stellen beide heren. “De euro is de afgelopen zeven jaar wat zwakker geworden, terwijl de Japanse yen tot 1995 steeg. Het Japanse bedrijfsleven had daar veel last van en het drukte de lonen. In de eurozone draagt het huidige monetair beleid bij aan een minder sterke munt, waardoor de regio beter kan concurreren. De demografische situatie in Europa is vergelijkbaar, maar het immigratiebeleid is beduidend gunstiger.”
De lage rente op staatsobligaties in Europa heeft onder andere te maken met de actieve houding van de ECB. “De dalende olieprijs zorgt voor deflatie, maar dat is slechts een tijdelijk fenomeen en niet een indicatie dat we te maken krijgen met een lange periode van deflatie. Voor de komende jaren verwachten we voor de eurozone een lage groei, maar dat is niet gelijk aan de deflatiespiraal binnen het Japan-scenario. Het grootste risico is dat de inflatiedoelstellingen van de ECB gedurende een langere tijd niet zullen worden behaald.”
