Griekenland is niet de enige zwakke schakel in de eurozone. “Verschillende perifere landen kunnen in het geval van een recessie volledig verlamd raken door hun grote schuldenlast”, zegt Patrick Zweifel, hoofdeconoom bij Pictet Asset Management.
“De Quantitative Easing (QE) door de Europese Centrale Bank (ECB) mag deze landen dan wat ademruimte geven, maar de toekomst van de eurozone kan alleen worden gegarandeerd wanneer de fiscale banden tussen de verschillende leden versterkt worden.”
Zweifel attendeert op een aantal steekhoudende trends. De schuldenlast per huishouden als percentage van het bbp is in Europa sinds 2009 met meer dan 3 procentpunten gedaald tot circa 60%. “Dat is aanzienlijk lager dan de 76 % in de Verenigde Staten. Bedrijfsbalansen zien er ook gezonder uit.”
Toch zijn er grote risico’s en is Griekenland zeker niet het enige land met problemen, beklemtoont Zweifel. “In hun huidige toestand lijken Italië en Portugal niet in staat om een nieuwe crisis als Lehman te overleven. Spanje is beter gepositioneerd, maar moet de verbeterde schulddynamiek niet als vanzelfsprekend beschouwen.”
Om de schuldenlast tot acceptabele niveaus terug te brengen, is volgens de inzichten van de hoofdeconoom de komende vijf jaar een nominale economische groei nodig van 1,4% in Italië, 1,3% in Portugal en 3,4% in Spanje. “Dat lijkt haalbaar, maar in deze berekening is geen rekening gehouden met nieuwe financiële schokken, die wel reëel zijn.”
Samen staan we sterk, benadrukt Zweifel. “Nieuwe financiële crises kunnen niet door de ECB alleen worden opgelost. Sterkere fiscale verbindingen tussen de Europese lidstaten zijn nodig.” Bijvoorbeeld door staatsobligaties te bundelen tot Europese obligaties of door het opzetten van een pan-Europese werkloosheidsverzekering.