De bezuinigingsmaatregelen van de overheid hebben er flink ingehakt bij groene beleggingsfondsen. De versobering van het fiscale voordeel voor particulieren die groen beleggen is daar debet aan. Dit blijkt uit de rapportage ‘Versobering heffingskorting groen beleggen, realisatie en effect’ van de Algemene Rekenkamer.
Het versoberingsbeleid blijkt een veel sterker effect te hebben gehad dan het Rijk voor ogen had. Beleggers trokken hierdoor meer dan 2,5 miljard euro uit ‘groenbanken’.
De versobering van het fiscale voordeel voor particulieren die groen beleggen betekent dat de Staat minder uitgeeft aan heffingskorting. Over de jaren 2011 en 2012 gaat het opgeteld om 84 miljoen euro. Deze besparing is 17 miljoen euro meer dan het kabinet had voorzien.
Stapsgewijze verlaging
Over 2013 zijn er nog geen definitieve cijfers. Sinds de kabinetsaankondiging in 2010 dat groen beleggen minder fiscaal voordeel oplevert, is het vermogen dat spaarders en beleggers in erkende groenbanken en groenfondsen steken aanzienlijk gedaald. In de jaren tot en met 2009 steeg het ingelegd vermogen geleidelijk naar 7,4 miljard euro. Na het kabinetsbesluit is deze inleg van particulieren gedaald naar 4,6 miljard euro eind 2013.
In 2010 golden er twee fiscale voordelen voor spaarders en beleggers die geld inbrachten in erkende groenbanken en groenfondsen: een vrijstelling voor box 3 van maximaal 55.145 euro en een heffingskorting van 1,3 % van het ingelegde vermogen. Het toenmalige kabinet besloot in 2010 de heffingskorting per 2011 geheel te laten vervallen. De Tweede Kamer verzachtte deze maatregel door in stappen deze heffingskorting te verlagen tot 0,7 %. De overheid bespaart door minder heffingskorting toe te kennen.
Verkeerde inschatting
Bij het Belastingplan 2011 heeft de staatssecretaris van Financien de Tweede Kamer laten weten een beperkt effect op het ingelegde vermogen te verwachten naar aanleiding van de maatregel. Het kabinet heeft de precieze relatie tussen de daling van het ingelegd vermogen en de bezuinigingsmaatregel niet onderzocht. De bedragen die groenbanken beschikbaar stellen voor het financieren van milieuvriendelijke projecten fluctueren sterk.
In 2010 was dat 950 miljoen euro, in 2012 ging het om 200 miljoen euro en in 2013 betrof het 661 miljoen euro. Daarnaast zeggen groenbanken dat zij vanwege het weggevallen fiscale voordeel meer rente zijn gaan vragen op leningen aan groene projecten. Dat maakt de financiering voor ondernemers die investeren in groene projecten duurder.
