Markten staan erom bekend politieke risico’s slecht in te schatten. Geconfronteerd met dit onontkoombare feit negeren ze dergelijke risico’s liever, of speculeren in het wilde weg. Het Brexit-referendum in het Verenigd Koninkrijk was een jammerlijk voorbeeld van dat laatste.
De markten sloten zich probleemloos aan bij de peilingen en aangezien de beleggingsstrategieën volledig waren gebaseerd op speculaties vormden de voorspellingen van de bookmakers de enige bron van inspiratie. Het blijkt een benadering die om twee redenen geen stand heeft gehouden.
Het is een vorm van speculatie waarvan geen enkele belegger kan beweren dat hij er ook maar iets van begrijpt. En aangezien de markten de bookmakers volgden, ontstond er een asymmetrisch risico omdat de mogelijke gebeurtenissen ver uit elkaar lagen. Een Bremain zou vrijwel geen enkele impact hebben, terwijl de negatieve uitkomst een enorme schok veroorzaakte.
Het tegenovergestelde
Risicobeheer kan worden omschreven als precies het tegenovergestelde van een dergelijke gok. Uit de geschiedenis van de aandelenmarkten blijkt duidelijk dat het langetermijnrendement enorm stijgt als een fonds in staat is een verkoopgolf op de markt zonder kleerscheuren te doorstaan.
Als je de vijf slechtste maandresultaten niet meetelt, is de Amerikaanse aandelenindex S&P de afgelopen twintig jaar verdubbeld (van 320% tot 650%). Bij risicobeheer gaat het er dus om dergelijke periodes te vermijden, net zoals een golfspeler een verraderlijke hole vermijdt om zijn totaalscore te beschermen.
Neem alleen veel risico als het potentiële verlies niet groter is dan de potentiële winst. Met een resultaat van 60/40 behoort u tot de betere langetermijnbeleggers. Maar omdat niet alle verkeerde beslissingen op elkaar lijken, is het van cruciaal belang om de grootste fouten, die op lange termijn een groot verschil maken, te vermijden.
Bovendien blijkt uit het gedrag op de financiële markten dat de meeste fondsbeheerders er na een pijnlijke daling de grootste moeite mee hebben om niet in de valkuil te lopen van alles bevriezen (en niet in staat zijn kansen te grijpen) of de weddenschap verdubbelen en alles op het spel zetten.
Asymmetrisch
Het is moeilijk gebeurtenissen te voorspellen. Een slagingspercentage op lange termijn van 60% is het hoogst haalbare. Het goede nieuws is dat asymmetrische risico’s daarentegen vrij eenvoudig zijn vast te stellen. Het Brexit-referendum was daar een voorbeeld van. Wat het risico zo asymmetrisch maakte, was de kwetsbaarheid van de nieuwe omgeving waarin de markten een jaar geleden terecht zijn gekomen.
Sinds medio vorig jaar worden de marken geconfronteerd met een dalend momentum van de wereldwijde groei als gevolg van de neerwaartse invloeden van China, Japan en de Verenigde Staten, terwijl de steeds wanhopigere maatregelen van de centrale banken hoe langer hoe minder effect hebben op de reële economie en het beleggersvertrouwen. De capaciteit van de markten om externe schokken op te vangen, is uiterst gering en wordt beperkt door de schuldenlast, zowel in de particuliere als de publieke sector, en de negatieve impact van de schuldenlast op de flexibiliteit van de marktpartijen.
Het is mogelijk om een scenario op te bouwen waarin de markten de huidige onzekere situatie doorstaan. Denk aan een scenario dat gewoon uitgaat van een minder gunstige wereldwijde economische context. Op grond hiervan zouden aandelenportefeuilles zich vooral moeten blijven richten op aandelen met goed voorspelbare resultaten, met name basisconsumptie, farmaceutische bedrijven en technologie, ten koste van cyclische sectoren en financiële instellingen. Het betekent ook dat bedrijfsobligaties nauwgezet moeten worden geselecteerd.
Meer vereist
Maar het asymmetrische risico waarmee we nu worden geconfronteerd, vergt nog meer. Goud en valuta’s die als veilige havens gelden, moeten aan de portefeuilles worden toegevoegd omdat deze bij extreme risico-aversie een sterk stijgingspotentieel vertonen. In een later stadium, op het moment dat Quantitative Easing overboord wordt gezet (als dat inderdaad gebeurt) en een radicaler reflatiebeleid serieus wordt overwogen, zoals helikoptergeld of een vergaande budgettaire expansie, zouden reflatiegebonden activa, zoals inflatiegeïndexeerde obligaties en zelfs grondstoffen, kunnen worden toegevoegd.
Kortom: bij risicobeheer gaat het erom de momenten waarop de markt zeer kwetsbaar is te herkennen en erop te reageren op een manier die op een Barbell-strategie lijkt. Dat wil zeggen een licht opwaarts potentieel handhaven en het neerwaartse potentieel fors verlagen voor het geval zich een zeer ongunstige gebeurtenis voordoet. Met andere woorden, het betekent optionaliteit aan de portefeuilles toevoegen zonder de peperdure optiepremies te hoeven betalen die traders altijd in rekening brengen als de volatiliteit toeneemt.
