Hoe ziet de slimme stad van de toekomst eruit? En wat betekent dat voor de sectoren Transport & Logistiek, Bouw en Industrie? Een stadsfilosoof, European Cities Director, hoogleraar automotive technologie en circulair expert aan het woord.
Denk je aan slimme steden, dan denk je aan sensoren en zelfrijdende auto’s. Maar de ‘hardware’ is slechts één deel van het verhaal. Een stad gaat volgens Carolien Gehrels vooral over mensen. Gehrels is European Cities Director bij Arcadis en reist de hele wereld over om te praten over de ideale stad.
“In een ideale stad staan mensen centraal. Er is een sense of community. Mensen voelen zich verbonden met elkaar en hun omgeving: zij vormen de stad. Je ziet nu dat steden als Londen overkoken en onbetaalbaar worden. De balans is zoek. Het is belangrijk dat alle mensen in een stad kunnen wonen, ook de vuilnisman en de basisschooljuf. Als je die balans weet te bewaren, ga je richting de stad van de toekomst.”
Sustainable Cities Index
Arcadis brengt elk jaar de Sustainable Cities Index voor wereldsteden uit gebaseerd op drie pijlers: People, Planet, Profit. Er staan maar liefst zestien Europese steden in de top twintig. Nederland doet het niet slecht, met Amsterdam op de elfde- en Rotterdam op de negentiende plek. Gehrels vertelt dat we zelfs een voorbeeld zijn voor andere landen.
“Nederlandse steden zijn enorm goed georganiseerd en andere landen willen graag van ons leren. Je kunt Nederland zien als een polycentrisch stedenlandschap: een netwerk van verschillende steden die op korte afstand van elkaar liggen. Ze hebben hun voorzieningen goed op orde en zijn in staat elkaars sterke kanten te benutten.”
Waar liggen de uitdagingen voor Nederlandse steden?
“Vastgoed is een absoluut aandachtspunt. Ik hoop dat er investeringen loskomen waardoor we dingen kunnen gaan bouwen die nodig zijn in de stad van de toekomst. Parijs is een mooi voorbeeld: de stad leek binnen de periferique helemaal dicht te zitten, er gebeurde niets meer. De burgemeester heeft toen voor 25 plekken een prijsvraag uitgeschreven. De industrie, bouw, ingenieursbureaus en architecten hebben consortia gevormd en er zijn 380 plannen ingediend. Parijs is dankzij deze prijsvraag weer ontdooid. Een prachtige manier waarop de overheid de markt kan stimuleren om die slimme stad te bouwen.”
iPad op wielen
Hoe zit het met het vervoer in de stad van de toekomst? De ontwikkelingen in de automotive industrie gaan razendsnel. De baas van General Motors zei laatst dat er de komende vijf tot tien jaar meer gaat veranderen dan in de afgelopen vijftig jaar. Volgens Maarten Steinbuch, hoogleraar automotive technologie en Tesla-rijder van het eerste uur, hebben onze kleinkinderen straks geen rijbewijs meer nodig en verdwijnen stoplichten uit het straatbeeld. Hij visualiseert zijn boodschap met een filmpje van drie auto’s die elkaar netjes voorrang geven op een kruispunt. Wat blijkt? Er komt geen bestuurder aan te pas. De auto’s zijn autonoom en praten met elkaar via wifi.
Steinbuch: “De auto wordt een iPad op wielen. Door de exponentiële groei van rekenkracht worden computers steeds slimmer, maar ook goedkoper. Alle fabrikanten zijn bezig met zelfrijdende auto’s.”
Volgens Steinbuch gaan we het eerste voorbeeld als snel zien in de vorm van Platooning Trucks:
“Hierbij rijden twee vrachtauto’s die elektronisch aan elkaar gekoppeld zijn dicht achter elkaar. De voorste vrachtauto fungeert als leider en de bestuurder van de achterste vrachtwagen kan gaan slapen.”
Fundamenteel omdenken
Wordt de stad van de toekomst ook een circulaire stad? Als het aan Marc de Wit van Circle Economy ligt wel. Hij helpt bedrijven en gemeentes om de transitie te maken van lineair naar circulair. Volgens De Wit moet het niet minder slecht, maar fundamenteel beter.
“De vraag overschrijdt op dit moment het aanbod. Er zijn grenzen aan de beschikbaarheid van een aantal grondstoffen en materialen. We moeten fundamenteel omdenken om de waarde vast te houden in plaats van te verbranden in grote ovens.”
En dat gebeurt al volop. Steeds meer bedrijven willen de overstap maken. Zo werkt Circle Economy samen met DHL aan een plan om de bestaande infrastructuur van het bedrijf te gebruiken om ook iets op te halen. De Wit:
“Nu levert de DHL-bezorger een pakketje af en gaat daarna met lege handen weer weg. In een ideale wereld neemt de bezorger ook weer iets mee terug. Bijvoorbeeld je oude mobiele telefoon of kleding. Dat gaat niet zomaar, het is een uitdaging voor de hele keten waarbij alle puzzelstukjes moeten kloppen.”
Het bericht De slimme stad van de toekomst verscheen eerst op Insights.
