Twee vragen zetten hun stempel op de discussies over het monetaire beleid van de centrale banken. Komen er binnenkort wijzigingen en wat zijn de beleidsopties op de langere termijn?
Wat de korte termijn betreft, ligt er de vraag of de Amerikaanse centrale bank, de Federal Reserve, de rente dit jaar verhoogt op ieders lippen. Zo ja, gebeurt dat al in september of wacht men tot december. Een aantal officials bij de Fed zinspeelde recent op een naderende renteverhoging. Uit de notulen van de FOMC-vergadering in juli bleek echter dat de meningen van de leden verdeeld blijven. Houdt de groei stand en blijft de arbeidsmarkt gezond, dan is een renteverhoging later dit jaar volgens ons zeker mogelijk.
De discussie over het monetaire beleid van de Europese Centrale Bank (ECB) op de korte termijn is wat gaan liggen. De ECB lijkt tevreden met de recente economische ontwikkelingen en de genomen beleidsmaatregelen. De inflatie blijft echter vrij zwak waardoor verdere versoepeling nog altijd mogelijk is. Wij zien veel kans dat de ECB zijn programma voor activa-aankopen tot na maart 2017 verlengt.
Hardnekkig laag
In Japan blijft de inflatie een stuk onder de doelstelling van 2% van de Bank of Japan (BoJ). De japanners hebben de datum om dat doel te bereiken al meermaals vooruitgeschoven. De inflatie is ondanks de massale kwantitatieve versoepeling en de negatieve rente hardnekkig laag. De BoJ liet weten dat het monetaire beleid na de vergadering in september wordt toegelicht, maar wat dit impliceert is vooralsnog niet duidelijk.
De datum om het inflatiedoel te bereiken kan weer worden uitgesteld, het inflatiedoel wordt misschien worden gewijzigd en/of de activa-aankopen kunnen worden versneld. In een recent interview sloot BoJ-gouverneur Haruhiko Kuroda verdere renteverlagingen niet uit.
En hoe zit het met de vooruitzichten voor het monetaire beleid op de langere termijn? Naar welke andere wapens kunnen de centrale banken met zulke lage inflatiecijfers en -verwachtingen nog grijpen? Ze zouden hun pijlen op de prijsniveaus of het nominale bbp kunnen richten en de inflatie tijdelijk laten voor wat ze is.
Met geld gooien
Ze kunnen ‘met geld gooien’ of de saldi van bedrijven of huishoudens direct verhogen om hen tot uitgaven aan te sporen. De discussies over het monetaire beleid op de langere termijn suggereren in elk geval dat de rente nog enige tijd laag blijft. Vandaar de zoektocht naar rendement en het positieve sentiment in de aandelenmarkten.
Nu de centrale banken zowat al het mogelijke hebben gedaan, verschoof de aandacht ook naar begrotingsstimulansen zoals we al zagen in Japan en China, maar ook het Verenigd Koninkrijk kan dat pad opgaan. In de Verenigde Staten scharen beide presidentskandidaten zich achter een pakket voor infrastructuuruitgaven.
