De economische data voorspellen niet veel goeds. Met het uitblijven van een vaccin tegen covid-19 lijkt een snel herstel van de economische activiteit onwaarschijnlijk. Keith Wade, hoofdeconoom van Schroders, rekent eerder op een U-vormig dan een V-vormig herstel.
De lockdown in veel landen lijkt zijn vruchten af te werpen. De pandemie komt langzaam onder controle. Maar de vruchten op economisch terrein zijn vooralsnog zuur. De economische gezondheid heeft zwaar te lijden onder het virus. De purchasing managers indices over april bevestigen dat de economische activiteit in een vrije val is geraakt. De economische vertraging is uniek in diepte en snelheid, dit overtreft de financiële crisis uit 2008.
Wade ging in zijn voorspellingen al uit van een significante daling van de activiteit in het tweede kwartaal. Volgens hem zijn twee factoren bepalend voor hoe het herstel eruit komt te zien:
- De reactie van overheden en banken
- De snelheid waarmee de lockdown kan worden opgeheven
1. Steunmaatregelen
Als de economische storm aanzwelt, neemt de noodzaak van steunmaatregelen toe. De terugval in activiteit veroorzaakt extra druk op de bedrijfsfinanciën. Het zal onherroepelijk leiden tot faillissementen. Het gevaar is groter voor kleine bedrijven met minder toegang tot de kredietmarkten.
Deze periode is ook een belangrijke test voor het banksysteem. Bedrijven vallen nu al meer terug op hun kredietlijnen als in de vorige crisis. Wade rekent er niet op dat banken gered moeten worden. Wel komt er meer risico te liggen bij de centrale banken, die hun opkoopprogramma’s hebben uitgebreid naar bedrijfsobligaties.
2. Exit-strategie
Hoe snel de lockdown kan worden opgeheven is bepalend voor het herstel van de economie, of het een V-, U- of zelfs L-vormig herstel gaat worden. Een scherp terugveren van de economie lijkt steeds onwaarschijnlijker. Zelfs als de beperkingen worden opgeheven, is het nog maar de vraag of de consumenten terugkeren naar winkels en restaurants. Het zou Wade niet verbazen als een voorzichtige consument het herstel van de wereldeconomie in de weg zit. Naast een zuiniger consument, zien we ook minder bedrijfsbestedingen. Hogere besparingen en lagere investeringen zouden de tragere economische groei en de lagere rentetarieven alleen maar versterken.
De druk om beperkende maatregelen op te heffen neemt snel toe, nu de schade meer zichtbaar wordt. Wade denkt dat een V-vormig herstel te optimistisch is. De groeiverwachting voor 2020 wordt neerwaarts bijgesteld. Herstel verloopt zwakker, trager, meer U-vormig. En het blijft hopen dat een W-scenario of opleving van het virus worden voorkomen.
