Dit is een nieuw deel in een reeks briefwisselingen tussen een specialist van het ESG-team van Actiam en een portefeuillemanager uit het aandelenteam van deze vermogensbeheerder. Zij belichten jullie – ieder vanuit hun eigen perspectief – een bepaald onderwerp; dit keer: Belastingen
De Nederlandse belastingdienst was recent aanhoudend in het nieuws door de zogenaamde toeslagenaffaire, wat ertoe heeft geleid dat minister van Financiën Wopke Hoekstra flink de bezem door de organisatie haalt. De situatie in Nederland is echter niet uniek. Zo is de Deense belastingdienst door een gebrek aan toezicht op dividendbelasting al bijna € 2 miljard aan belastinginkomsten misgelopen.
De grote gemene deler van het ontstaan van al deze problemen is de toegenomen complexiteit rondom belastingstructuren.
Dat geldt voor de toeslagenaffaire bij particulieren, maar bijvoorbeeld ook bij de belastingstructuren van multinationals. Deze complexiteit wordt benadrukt in recente spraakmakende zaken waarbij Amazon, Google en Starbucks betrokken zijn. De belastingstructuren van deze multinationals stellen hen in staat om belasting te vermijden, ondanks de megawinsten die zij rapporteren. Zo stroomt er jaarlijks € 22 miljard aan rente en royalty’s onbelast naar belastingparadijzen via brievenbusfirma’s in Nederland.
“Bedrijven moeten een duidelijk belastingbeleid hebben en daar op een transparante wijze verantwoording over afleggen.”
Sommige bedrijven verantwoorden deze structuren door te stellen dat ze een fiduciaire plicht tegenover beleggers hebben om belastingbetalingen te minimaliseren. Hierbij wordt voorbijgegaan aan het feit dat dat belastingontwijking ook een risico kan vormen. Bedrijven die te afhankelijk zijn van belastingstrategieën zijn gevoelig voor veranderingen in regelgeving en lopen een verhoogd risico op boetes, hoge juridische kosten, evenals vertragingen bij fusies en reorganisaties. Ten slotte kunnen bedrijven die zich bezighouden met agressieve planning van de vennootschapsbelasting hun reputatie en winstgevendheid schaden.
Een recent voorbeeld dat overheden de wettelijke en juridische kaders veranderen, werd onlangs zichtbaar in de discussies tussen de Verenigde Staten en Frankrijk over de nieuwe Franse belasting op digitale diensten (de zogenaamde digitaks). Techbedrijven als Apple dragen in de EU slechts een fractie van de belasting af die traditionele bedrijven hier betalen. Dit kan doordat ze voor veel van hun activiteiten niet fysiek aanwezig hoeven te zijn. Het draagvlak binnen de EU voor een Europese digitaks ontbrak, waardoor Frankrijk een eigen variant invoerde.
Bedrijven met een minimale omzet van € 750 miljoen wereldwijd en
€ 25 miljoen in Frankrijk moeten per 2020 3% van hun omzet uit activiteiten in Frankrijk afstaan. Dergelijke nieuwe belastingregels, in combinatie met belastingdiensten die hun zaken beter op orde krijgen, betekenen dat de fiscale mazen zich langzamerhand sluiten. Bedrijven moeten een duidelijk belastingbeleid hebben en daar op een transparante wijze verantwoording over afleggen.
Hoe kijken beleggers naar het belastingbeleid van bedrijven? En hoe staat het met je eigen belastingaangifte?
Groet,
Ruud Hadders
Responsible Investment Officer – ACTIAM
Hi Ruud,
De welbekende blauwe enveloppen die op de deurmat vallen, zijn voor niemand een pretje lijkt me. Maar hoeveel belastingaangifte wordt gedaan, kan door wet- en regelgeving wel degelijk worden beïnvloed. Zo kennen wij natuurlijk de brievenbusfirma’s waar Nederland al jaren om bekend staat, die gebruikt worden voor legale belastingontwijking. Er bestaat een hele industrie van adviseurs die zich specifiek focust op belastingzaken om een zo efficiënt mogelijk belastingtarief te betalen.
Voor beleggers is het van belang dat een bedrijf deze efficiëntie opzoekt en gebruikt om de waarde van het bedrijf te maximaliseren. De uitgespaarde belastingen kunnen dan worden geherinvesteerd om extra waarde te creëren. Let wel: illegale belastingontduiking zal gezien de implicaties (boetes, rechtszaken, reputatie, etc.) zeker niet door beleggers worden ondersteund.
“Illegale belastingontduiking zal gezien de implicaties (boetes, rechtszaken, reputatie, etc.) zeker niet door beleggers worden ondersteund.”
Als we kijken naar de afgelopen jaren heeft belastingontwijking ook gewerkt voor een groot aantal bedrijven dat in de Verenigde Staten gevestigd is. Zo was er een belastingverlaging van toepassing voor gelden die in het buitenland gestald waren (om juist belasting te ontwijken) wanneer deze werden gerepatrieerd. Inmiddels is al meer dan $ 800 miljard gerepatrieerd, waarover relatief dus minder belasting is geheven (maar wat door repatriëring in absolute bedragen wel belastinginkomsten voor de Amerikaanse overheid opleverde). Oftewel: ontwijking loont, wat mede tot uiting komt in de beurskoersen. Bijvoorbeeld Amazon, die door efficiënt belastingbeleid maar 12,7% inkomstenbelasting betaalt, tegenover een normaal tarief van 35% in de Verenigde Staten.
Al met al kunnen beleggers ook als het gaat om belastingen niet anders dan bedrijven stimuleren optimaal te werken binnen wet- en regelgeving en bij voorkeur de voordelen in te zetten om extra waarde te creëren. Beleggers kijken hierbij ook naar de publieke opinie en studies door NGO’s. Zo is er een jaarlijkse Tax Transparency Benchmark studie door de Nederlandse VBDO, waarin Nederlandse beursgenoteerde bedrijven op basis van diverse criteria beoordeeld worden op hun belastingbeleid. Wessanen en DSM zijn voorbeelden van beursgenoteerde bedrijven die een duidelijk beleid hebben, belastingrisico’s proactief beheersen en een transparante verantwoording voeren.
Mijn eigen belastingaangifte? Zelf betaal ik gewoon de volle mep, alhoewel ik na deze briefwisseling toch de mogelijkheden voor een eigen brievenbusfirma ga onderzoeken 😊.
Groet,
Caspar Snijders
Portfolio manager Equities – ACTIAM