Voorafgaand aan de financiële crisis groeide het inkomen uit arbeid minder hard dan de bedrijfswinsten. Ook nam de inkomensongelijkheid toe, veroorzaakt door globalisatie en technologische veranderingen. De financiële crisis versterkte deze trend. De vooruitzichten voor die ongelijkheid zijn niet positief, zo constateren Jeremy Lawson en James McCann, macro-economen bij Standard Life Investments.
Lawson en McCann adviseren de beleidsmakers in het oog te houden om een beleid na te streven dat een dubbel dividend uitkeert in de vorm van het verlagen van de inkomensongelijkheid en het stimuleren van de economische groei. Fiscale prikkels om te werken hebben meer kans om voor een positieve groei te zorgen dan kiezen voor maatregelen in de inkomstenbelasting.
Ook de versterking van de bescherming van de werkgelegenheid biedt geen soelaas. Een lange termijnsuccesfactor is beleid op het gebied van onderwijs en opleiding, waardoor ‘human capital’ groeit en kansen geboden wordt voor lagere inkomens.
Vicieuze cirkel
Uit data in de Verenigde Staten blijkt dat het reële inkomen van een gemiddeld huishouden 8% lager ligt dan voor de crisis en eigenlijk sinds de jaren negentiger weinig verbetering heeft laten zien. Deze zwakke inkomen trends hebben macro-economische consequenties. De voorwaarden voor de kredietverlening zijn aangescherpt, dus de economie is nu meer afhankelijk van inkomensgroei om de consumptie aan te jagen.
Er moet een soort vicieuze cirkel komen, beweren Lawson en McCann.
“Hogere bedrijfsinvesteringen moeten zorgen voor groei van de productiviteit, snellere groei van de productiviteit moet leiden tot toename van de loongroei voor allen. De neiging om te consumeren ligt hoger bij lagere inkomens dan bij de topinkomens. Er zijn tekenen dat de inkomenscyclus aan het veranderen is.”
Europa
Met name in Duitsland lijkt er ruimte voor groei van de arbeidsinkomensquote te zijn, dankzij de robuuste arbeidsmarkt, invoering van het minimumloon en hogere loonontwikkeling. Dat is de mening van de twee macro-economen. Voor Frankrijk en de periferie ziet het er heel anders uit, waar de concurrentiekracht moet stijgen door aanpassing van de relatieve lonen.
Lees ook: ‘La Douce France lijdt onder existentiële crisis’
De werkloosheid is nog hoog in Europa en het zwakke herstel helpt daarbij niet echt. “Structurele hervormingen kunnen ook als een rem functioneren op het inkomen uit arbeid, maar op de langere termijn moeten die hervormingen juist banen creëren en productiviteit stimuleren.”
Klik hier voor de wekelijkse nieuwsbrief van Jeremy Lawson en James McCann
