Voor het effectief inzetten in de dagelijkse (advies)praktijk van Exchange Traded Funds (ETF’s) en indexfondsen is een massieve kennisbasis een echte must. Een grote misvatting is dat ze slaafs een index volgen. Tijd voor een terugblik op Eye on Index Investing, dat vijf aanbieders van indexproducten organiseerden. Dit evenement had ten doel particulieren en beleggingsprofessionals meer vertrouwd te maken met deze beleggingsinstrumenten.
In vroegere tijden moest beleggerslegende Jaap van Duijn, tevens voormalig directielid en fondsmanager bij Robeco, niets hebben van passief beleggen. Maar de wijsheid komt met de jaren. Hij is van dat standpunt intussen teruggekomen, zo liet hij via een videobijdrage weten. Zijn koerswending komt voort uit de zwakke prestaties van (actieve) beleggingsfondsen, die ook nog eens hoge kosten met zich meebrengen.
Van Duijn is overtuigd geraakt van het nut van ETF’s en indexfondsen, ook al doet hij actieve fondsen niet in de ban. Veeleer pleit de beleggersgoeroe nu voor een mix van passief met actief. Het laatste noemt hij belangrijk om beleggen “een beetje leuk te houden”. Daaraan voegt hij meteen toe: “Wat een belegger ook doet, hij moet uiteindelijk zelf beslissen, al is het belangrijk om er goed over na te denken en zich te laten adviseren.”
Forse groei
Wereldwijd, en ook in Europa en Nederland, hebben indexproducten een forse groei doorgemaakt in de afgelopen twee jaar. Naar verwachting gaat die groei stevig doorzetten in de komende jaren. Maar onbekend maakt onbemind. Hoe bekender beleggers met deze producten zijn, des te sneller zullen ze die goed kunnen inzetten.
Vandaar dat iShares, State Street Global Advisors, ETF Securities, Vanguard en Think ETF’s besloten tot het organiseren van deze eerste kennisdag, waarbij de nadruk lag op een aaneenschakeling van webcasts, presentaties en discussies. Sommige beleggers halen nog steeds hun neus op voor indexproducten, omdat ze klakkeloos een index zouden volgen.
Daarover zegt Martijn Rozemuller, Managing Director en oprichter van Think ETF’s, dat dit wel een erg kortzichtige benadering is. “Achter passief beleggen zit een logica. Door de regels waaraan indexproducten zijn gebonden, zijn het heel transparante beleggingsinstrumenten waarmee eenvoudig in een regio, land of sector kan worden belegd. Gezien het oerwoud aan indices kunnen indexproducten fungeren als een nuttig doorgeefluik. Bovendien heerst er veel emotie in de markt. Emotie is de grootste vijand van de beleggers. Met ETF’s en indexfondsen haal je de emotie weg.”
Gert-Jan Verhagen, hoofd iShares Nederland bij BlackRock, stelt dat indexproducten ideaal zijn als tool om beleggen simpel te houden. Maar er is nog een voordeel. “Rendementen kun je niet voorspellen. Kosten wel. Als je kunt voorspellen wat de kosten zijn, dan heb je al een deel van het rendement behaald. Consistentie is een plus.”
Risico verminderen
Philippe Roset, Head of Benelux bij ETF Securities, wijst tijdens zijn ronde eveneens op het gebruiksgemak, maar ziet ze tevens ze als goede vehikels om risico’s te vermijden. “Een individueel aandeel brengt veel bedrijfsspecifiek risico met zich mee. Met een indexproduct wordt dit risico verminderd door spreiding. Maar de particulier begint meestal met een afzonderlijk aandeel. Geen wonder, omdat hij doorgaans meer affectie heeft met een bedrijf, zoals Shell. Dat wordt gezien als een Nederlands bedrijf en is een vast onderdeel van het straatbeeld.”
Daarnaast is het moeilijk te voorspellen welke asset class het in een bepaald jaar goed gaat doen. “De keuze voor het juiste actieve fonds en de juiste fondsmanager is geen sinecure. Het is een proces dat veel tijd en onderzoek vergt, zelfs als je de juiste capaciteit in huis hebt. Dan kan indexbeleggen een goede uitkomst zijn. Het is een goede manier om kostenefficiënt een goede exposure en spreiding over verschillende asset classes te krijgen.”
Edwin Mars, verantwoordelijk voor ETF Sales in de Benelux bij State Street, beklemtoont het bestaansrecht van indexproducten op basis van veelvuldig aangehaalde peilers als de dagelijkse verhandelbaarheid en de transparantie. Hij ziet een cultuuromslag. Dat heeft alles te maken met de evolutie die we in Nederland lijken in te zetten richting een ander pensioenstelsel.
“De allereerste tracker werd in 1993 gelanceerd in de Verenigde Staten en acht jaar later in Europa. Amerikanen zijn het gewend om zelf voor hun pensioen te zorgen. Ze beleggen daartoe meer en hebben hun weg snel gevonden naar indexproducten.” Europa, en ook Nederland, lijkt die kant nu ook op te gaan. Daarbij maakt de opkomst van elektronische platforms alles veel eenvoudiger.
Romantisch
Het beleggen in een afzonderlijk aandeel heeft natuurlijk iets romantisch. Daarmee vergeleken is indexbeleggen ogenschijnlijk iets saais, maar onder de motorkap gebeurt er veel. Koen Hoogenhout, Senior Institutional Sales Executive bij Vanguard, zegt dat de diversificatie die indexfondsen bieden volatiliteit helpt drukken. “Het geïnvesteerde vermogen wordt op een conservatieve manier bewaakt.”
Maar dat neemt niet weg dat een belegger er actief veel mee kan doen. Mars: “Een belegger kan het zo wild maken als hij wil. Bijvoorbeeld door keuzes te maken voor bepaalde asset classes, regio’s, landen en sectoren. Maar ook door van index te wisselen en een portfolio op te bouwen uit verschillende indices.”
Actief beleggen zal echter niet het lot van de neanderthalers ondergaan. “Zoals het er afgelopen jaren aan toe ging, heeft echter afgedaan”, aldus Rozemuller. “Indexhuggen is uit. Maar echt actieve managers die durven af te wijken, zijn hun geld waard.”
Met de komst van indexproducten behoudt ook de beleggingsadviseur zijn nut. “Hij kan een boel doen”, aldus Hoogenhout. “Hij moet zich inspannen om toegevoegde waarde te bieden. Zijn kennis moet beter zijn dan die van een andere adviseur. Hij moet meer weten en zo van nut zijn voor de klant.”
Spiegeltje spiegeltje…
Ben Woldring, een succesvolle internetondernemer en directeur van de Bencom Group, was uitgenodigd om het publiek een spiegel voor te houden hoe optimaal geprofiteerd kan worden van veranderingen binnen een industrie. Het vermogen en de wil om te veranderen moet in het DNA van elke industrie zitten, maakt hij duidelijk.
Woldring is, met zijn bundeling van bedrijven die intussen is uitgegroeid tot een conglomeraat van vergelijkings- en boekingssites, een toonbeeld en voorvechter van transparantie. Het provisiebod in de beleggingswereld noemt hij een goede stap en maakt veel transparanter.
“Beleggingsadviseurs moeten nu echt onafhankelijk advies geven en dat moet worden waargemaakt. Een positieve stap.” In het gelijke speelveld dat zo ontstaan is, kunnen ETF’s en indexfondsen onmogelijk meer buitenspel worden gezet. Er is geen weg meer terug.
