“Er was enige hoop dat de verzwakking van de euro de export uit de eurozone zou stimuleren, maar het effect werd teniet gedaan omdat de wereldhandel, en met name de handel met opkomende markten, terugviel.” James McCann, Europees econoom bij Standard Life Investments (SLI), uit zijn vrees hierover.
Het economisch herstel van de eurozone dreigt momentum te verliezen. “De economie van de eurozone werd voor een niet onbelangrijk deel overeind gehouden door de buitenlandse handel in de economisch moeilijke jaren 2011 en 2012”, onderstreept McCann. “In de daaropvolgende herstelperiode was maar een bescheiden rol voor de handel weggelegd. De in de eurozone oplevende binnenlandse vraag heeft de import aangejaagd, waardoor de handelsbalans min of meer neutraal is geworden sinds 2013.”
Een exportland als Duitsland is sterk geraakt door de teruggevallen handel. “De netto handel heeft 0,5% van het Duitse bbp in het vierde kwartaal afgehaald. De export naar Azië is met 3% op jaarbasis achteruit gegaan.”
Aan de andere kant is er in Duitsland sprake van een robuuste binnenlandse vraag. De particuliere consumptie is naar zeggen van de SLI-econoom in 2015 met 2% toegenomen en de arbeidsmarkt blijft krapper worden. Hij bemerkt dat er een ongemakkelijke balans lijkt te ontstaan tussen enerzijds een sterke binnenlandse economie en anderzijds een worstelende exportsector.
Volgens McCann zijn er diverse tekenen dat de tegenwind verder aanwakkert. De Purchasing Manager’s Index (PMI) voor de eurozone daalde in februari naar het laagste punt van de afgelopen twaalf maanden. De tegenwind lijkt ook zijn weerslag te hebben buiten de goederenhandel, aangezien de PMI voor de dienstensector eveneens verslechterde. Dat lijkt erop te wijzen dat de economie van de eurozone aan momentum verliest. Het herstel wordt bedreigd door een combinatie van zwakkere mondiale activiteit, financiële stress en toenemende onzekerheid.
“De Europese Centrale Bank (ECB) moet zich zorgen maken. De les van het afgelopen jaar is dat depreciatie van de euro niet het gewenste effect heeft als de wereldwijde handel zwak is. In plaats daarvan moet de ECB de binnenlandse vraag stimuleren.” Om dit te realiseren hamert McCann erop dat het van groot belang is dat de ECB ervoor zorgt dat de huidige financiële stress niet de overdracht van zijn monetaire beleid op de reële economie in gevaar brengt. De econoom rekent daarom op een reeks beleidsmaatregelen in de vergadering van maart.