“Efficiënte infrastructurele investeringen betalen zichzelf uit”, stellen Jeremy Lawson en James McCann, macro-economen bij Standard Life Investments. Bij lage rente is er volgens hen een extra sterk argument om de groei om deze wijze te stimuleren. “Als het goed wordt aangepakt, kan het de leenkosten op termijn zelfs verlichten.”
Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) ziet investeringen in publieke infrastructurele projecten als één van de weinige mogelijkheden om de matige groei te ondersteunen. In de Verenigde Staten wordt vaak gekeken naar de private investeringen, maar juist de overheid kan de efficiency in de bredere economie en de economische activiteiten stimuleren.
De Amerikaanse overheid heeft de laatste jaren echter niet echt een effectieve rol gespeeld, zo meent het economische duo. “De trend in uitgaven voor publieke infrastructurele projecten is daarom dalende”, schrijven de twee in hun wekelijkse nieuwsbrief.
Smeerolie
Laten we even terugkeren naar de standpunten van het IMF. Het fonds stelt dat een stijging van de publieke investeringen met 1 procentpunt van het bbp al voor een output zorgt van 0,4% in hetzelfde jaar en 1,5% na vier jaar. Men doet het niet in de VS omdat de politici nog steeds overhoop liggen over de begroting.
“De ironie wil dat er nooit een betere tijd is geweest om die publieke investeringen op te krikken”, aldus McCann en Lawson. “Met de structureel lage rente en de hoeveelheid aan projecten is het economisch rendement van een infrastructurele programma groot en helpt zelfs om het tekort terug te dringen. De grote vraag is alleen of de politici op tijd tot bezinning komen om de dalende trend te keren.”
Lees ook een interview dat The Asset over Infrastructure Debt deed met Fons Lute, beleggingsstrateeg bij BlackRock: ‘Het gapende gat van $500 mld.’
Tegelijkertijd zit de eurozone gevangen in een cirkel van lage groei en lage inflatie. Politici voelen de druk om voor duurzaam herstel te zorgen. McCann pleit al langer voor een combinatie van fiscale en monetaire stimulering en mogelijk kunnen infrastructurele investeringen als smeerolie werken. Maar de kwaliteit van de infrastructuur loopt in de eurozone sterk uiteen. Duitsland daalt op de kwaliteitslijst, omdat daar gedacht wordt dat de private investeringen in de infrastructuur toereikend zijn.
Free lunch
De voordelen van een stimulans zijn groot. Op korte termijn worden werkgelegenheid en activiteit gestimuleerd. Tevens trekken publieke investeringen op hun beurt private investeringen aan. En bij de juiste projecten genereert het ook lange termijn voordelen, omdat de economische productiviteit gestimuleerd wordt. Bovendien betekent de combinatie van voor de korte termijn geldende fiscale multipliers en hogere potentiële groei op lange termijn dat effectieve publieke investeringen zichzelf terugverdienen.
Het probleem schuilt in de begrotingen, die al opgerekt zijn, en de hoge schuldposities. Duitsland gaf onlangs te kennen dat het uitschrijven van cheques geen oplossing is om de groei te stimuleren, terwijl juist dat land de meeste potentie heeft om door publieke investeringen de economische activiteit aan te jagen.
Andere landen staan er minder rooskleurig voor. Als alternatief zou er actie ondernomen kunnen worden op Europees niveau, geven Lawson en McCann aan. Er zijn voorstellen geweest om de Europese Investeringsbank in dit proces een rol te geven. “Hoe dan ook, beleidsmakers moeten de kans niet mislopen op een free lunch”, zo ronden deze economen hun pleidooi af.