De man Donald Trump stond dinsdag 24 januari fors in de schijnwerpers bij de outlookbijeenkomst van Pioneer Investments voor 2017. Robert Wescott, oprichter en directeur van Keybridge Research, fileerde hem in het Scheepvaartmuseum in Amsterdam tot op het bot. “Neem Trump niet letterlijk, maar neem hem uiterst serieus”, was zijn veelzeggende boodschap naar beleggers toe.
Behalve oprichter en directeur van Keybridge Research is Wescott eveneens extern adviseur van het Global Asset Allocation Committee van Pioneer Investments. Daarnaast was hij in het verleden adviseur en hoofdeconoom van de voormalige president Bill Clinton. Van zijn voorspellingen van vorig jaar tijdens het Nieuwjaarsseminar van Pioneer is niet alles uitgekomen. Hij zag toen wel in dat Trump goede kans maakte president te worden, maar zijn prognose dat dit vervelend zou uitpakken voor de aandelenbeurzen is (tot nog toe) niet bewaarheid.
Wescott noemt het frappant dat Trump de popular vote in de Verenigde Staten verloor van Hillary Clinton, maar het is ook weer een saillant gegeven. De verkiezingen toonden de toegenomen kloof tussen stedelijke gebieden en het platteland. Dat pakte in het voordeel uit van Trump. Hij heeft zo puur mazzel gehad, daar komt het eigenlijk wel op neer.
Nieuwe identiteit
De researcher schetste drie belangrijke kernthema’s die een enorme impact hebben en zullen houden op het wereldgebeuren. Ten eerste is dat het stevig op de voorgrond gedrongen nationalisme. De kreet ‘Make America Great Again’ is veelzeggend. Maar ook de leus die de Britse premier Theresa May heeft gedropt, is niet zonder betekenis. Zij wil een ‘Global Britain’ creëren, een nieuwe identiteit die het Verenigd Koninkrijk uit de gemeenschappelijke markt van de Europese Unie (EU) moet scheuren en zaken doet met de gehele wereld.
May gebruikte op dinsdag 17 januari de term global maar liefst zeventien keer in de speech, waarin ze haar exitplannen uit de doeken deed. The New York Times verwoordde het als volgt: “May to European Union: Drop Dead. May to World: We Love You.” May keert zich zo af van Europa en keert zich naar de wereld. Althans, zo lijkt het. “Alsof ‘Britannia rule the waves’ terug is van weggeweest” , merkt Wescott op. Maar net als The New York Times constateert hij een enge toename van een inwaarts gerichte blik. En niet alleen in het Verenigd Koninkrijk. Ook op het Europese vasteland en in de Verenigde Staten.
Het zegevieren van Trump en de Brexit-uitslag plaatste Wescott in de context van de afkeer van globalisering en multi-culturalisme alsmede risico’s op het gebied van security en veiligheid. “Deze fenomenen waren zeer bepalend voor Britse kiezers om voor een Brexit te stemmen. De kiezers voor Trump en voor een Brexit lijken op het vlak van weerzin tegen de globalisering erg veel op elkaar, het gold in die kampen voor respectievelijk 67% en 69%. Op het gebied van de weerstand tegen multi-culturalisme scoren de Brexit-aanhangers echter met 81% aanmerkelijk hoger dan de Trump-stemmers (69%).
Wescott verklaart de weerzin tegen de globalisering als volgt. “Veel hangt samen met de enorm snelle ontwikkelingen op het gebied van de technologie. Grenzeloos en diepgaand. Van zelfrijdende vehikels tot winkels zonder personeel, waarin mensen hun boodschappen uit de schappen kunnen pakken of kunnen terugzetten en de producten meteen worden gescand. Dit maakt mensen angstig. Vooral als je beseft dat er alleen al zo’n drie miljoen truckers in de VS zijn. Mensen zijn bevreesd om vervangen te worden.”
De angst voor het multi-culturalisme wordt volgens Wescott daarentegen gedreven door de angst voor de toestroom van immigranten en het verliezen van de sociale cohesie in de samenleving. “Dit dreef veel stemmers richting de Brexit, en werd ingeven door de migratiestromen die wereldwijd op gang zijn gekomen.”
Scheiding in de maak
Wie is Donald Trump? “Hij is een disruptor (verstoorder) en dat zal hij blijven. Hij wordt niet serieuzer. Hij zal doorgaan met zijn twitteracties, elke dag weer. Hij leeft in wereld van reality television. In feite zijn hij en de Republikeinen een verstandshuwelijk aangegaan. Ze houden eigenlijk niet van elkaar, maar ze blijven toch voorlopig bij elkaar.” Trump staat volgens de directeur van Keybridge Research voor crony capitalism, oftewel een economie die drijft op intens warme banden tussen officials van het bedrijfsleven en die van de overheid. Als het hem niet bevalt dat een bedrijf gaat investeren in Mexico, dan zal hij als het hem niet bevalt druk uitoefenen met zijn tweets.”
Trumps uitverkiezing heeft direct effect gehad op de aandelenmarkten en dat zal op zijn beurt een boost geven aan de economie in 2017. Het goede nieuws is volgens Wescott dat de Verenigde Staten in 2017 een bbp-groei kan krijgen van 3 tot 3,5%.
“Maar Wescott waarschuwt voor small business optimism, waar nu sprake van is. Het is zo dat veel kleinere ondernemers het terugdraaien van Obamacare toejuichen en dat zal de bedrijvigheid stimuleren. Verlagingen van de belastingen zullen ook goed uitpakken.” De kanttekening is dat Chief Executive Officers (CEO’s) van grotere ondernemingen dol zullen worden van het crony capitalism. “Dit zal negatief uitpakken op de bestedingen van bedrijven.” Het investeringsgedrag zal zo uiteindelijk een deuk krijgen.
Vanwege Trumps voorliefde voor crony capitalism verwacht Wescott dat Trumps bewind een van de meest corrupte en scandaleuze regeringsperiodes uit de Amerikaans geschiedenis wordt. Maar de scheiding tussen Trump en de Republikeinen is eigenlijk al in de maak. Trumps kruistocht tegen vrijhandel valt slecht bij klassieke Republikeinen die daar fervent voorstander van zijn en gekant zijn tegen handelsoorlogen.
Onverbiddelijk afstraffen
Trumps afschuw van China moet beleggers zorgen baren, aldus Wescott. “China zal niet stil blijven zitten. Het land zal de onstuimigheid van de nieuwe president van de VS onverbiddelijk afstraffen met vergeldingsmaatregelen. Het protectionisme van Trump zal tot handelsoorlogen leiden.” Weliswaar heeft Trump belooft de belastingen te verlagen, en dat zal hij ook echt moeten doen om deze belangrijke verkiezingsbelofte in te willigen, maar andere beloftes zullen serieuze risico’s vormen voor de economie. “Die risico’s zullen beleggers moeten monitoren.”
Zo ook zijn belofte om veel geld in de infrastructuur te stoppen en het voornemen om het begrotingstekort op te laten lopen. Belangrijke delen van de Republikeinen, waaronder de Tea Party Movement, voelen hier niets voor. “Dat gaat botsen.” En zo ook de belofte om illegalen te deporteren. “Het maakt niet uit hoeveel het er zijn, dat kan steeds veranderen. Maar veel zullen het zeker zijn.” Vandaar ook dat geldt, geeft Wescott aan: “Neem Trump niet letterlijk, maar neem hem uiterst serieus.”
De Chinezen zullen Trump dus op zijn falie geven. Bijvoorbeeld door orders van Amerikaanse bedrijven af te zeggen en door studenten niet meer te laten studeren in China. “CEO’s hopen dat Trump blaft en vandaaruit betere deals zal proberen te sluiten met China, maar op dat punt kunnen ze bedrogen uitkomen. Ik geloof er niet in. Trump is enorm anti-Chinees.”
Adoratie en game changer
De financiële markten hebben Trump nu positief ingeprijsd als een conservatieve Republikein. Maar het is de vraag of de euforie terecht is. Zijn adoratie van de Russische president Vladimir Poetin is reden voor kopzorgen. “Daar hebben veel Republikeinen in het Congres echt niets mee en dat is zwak uitgedrukt. Rusland en Poetin worden gewantrouwd en zelfs gehaat. Het verspreiden van desinformatie heeft bij hen de indruk gewekt dat er een verdacht netwerk opereert onder auspiciën van Rusland.”
Wescott is er ook niet gerust op en raadt de Europeanen, met de verkiezingen in Nederland, Frankrijk en Duitsland in aantocht, alert te zijn op manipulatie en het verspreiden van valse informatie door de Russen. Onderwijl heeft het nationalistische en populistische gedachtegoed zich stevig genesteld in Europa en dat zal hoe dan ook de autoriteit van de EU verzwakken.
Wat wel zo is, is dat de VS nu onbetwist een oliemacht is geworden. Dat laat zijn sporen na. Ook tijdens de regering van de Trump. Wat betreft de olieprijs denkt Wescott dat deze dit jaar de 70 à 80 dollar per vat niet meer zal halen, ondanks de productiebeperking van de Opec. De onshore productie van olie in de VS wordt namelijk steeds efficiënter en goedkoper.
Hij wijst erop dat de fracking-methodes om schaliegas- en olie te winnen beter zijn dan veel mensen denken. “Schalieolie is een echte game changer. Wereldwijd opererende energiespelers beseffen nog steeds niet wat de nieuwe realiteit is.” Er zal wel even een duw omhoog op de olieprijs kunnen komen als gevolg van een bloedig einde van het tijdperk van wijlen Hugo Chavéz en zijn opvolger Nicolás Maduro. “Maar dat is dan echt kortstondig.”
