De Turkse presidentsverkiezingen worden een nek-aan-nekrace en de uitslag zal grote gevolgen hebben voor de economie van het land. Dit stelt Kieran Curtis, hoofd obligaties lokale valuta in opkomende markten bij abrdn.
Turkije heeft onder het bewind van president Erdogan te maken gekregen met torenhoge inflatie en een enorme geldontwaarding. Jarenlang voerde Erdogan een begrotingsbeleid met geleend geld, daarbij geholpen door de Turkse centrale bank. De geldkraan werd wagenwijd opgezet om het bbp aan te jagen, met hoge inflatie en een torenhoog tekort op de lopende rekening als gevolg.
De deviezenreserves raken uitgeput. Het is alleen heel lastig om daar precies zicht op te krijgen omdat de Turkse centrale bank weinig transparant is. De regering heeft niet alleen een hoge schuld bij binnenlandse banken maar ook bij banken in het buitenland: van de tientallen miljarden aan dollarreserves is het leeuwendeel niet in dollars, maar in Chinese yuan, Koreaanse won of Qatarese rial via swapdeals. Dit zou problemen kunnen opleveren in het geval van een noodsituatie op de betalingsbalans. Het is ook een veeg teken dat de goudreserves van de Turkse centrale bank in april, een maand waarin de goudprijs in dollars stabiel was, daalden van 52 miljard naar 46 miljard dollar.
Belangrijkste uitdagingen voor de oppositie als ze wint
De oppositiepartijen, verenigd in de Tafel van Zes, hebben al overeenstemming bereikt over een reeks hervormingen die de inflatie snel de kop in moet drukken en de deviezenreserves moet versterken als Erdogan van de troon wordt gestoten.
Als de gezamenlijke presidentskandidaat Kemal Kilicdaroglu de verkiezingen wint, wordt het bestuur van de centrale bank meteen vervangen. Bovendien wordt de rente verhoogd van 8,5% naar 30% of 40% of zelfs hoger. De centrale bank stopt met de verkoop van reserves om daar lira’s voor terug te kopen. Hierdoor daalt de waarde van de munt, krijgt de economie een klap en belanden de Turken waarschijnlijk in een diepe recessie.
Dit alles in de hoop dat een conservatief beleid buitenlandse investeerders trekt en de kapitaalvlucht keert. Het Turkse bedrijfsleven staat bekend om haar veerkracht en zou in staat moeten zijn economische tegenslag te weerstaan.
De belangrijkste uitdaging voor Erdogan als hij wint
Als Erdogan erin slaagt om aan het roer te blijven, zijn de economische vooruitzichten wankel. Uit de huidige deviezenreserves blijkt dat er snel iets moet gebeuren, maar politiek gezien heeft de lage rente Erdogan geen windeieren gelegd, dus waarom zou hij dat veranderen?
Verder doen geruchten de ronde dat oud-minister van Financiën Lufti Elvan en voormalige vice-premier Mehmet Simsek hun rentree op Erdogans politieke toneel gaan maken. Mocht dit zo zijn, zullen ze aandringen op een conservatiever economisch beleid maar Erdogan heeft de reputatie om daar van af te wijken als het hem uitkomt.
Als Erdogan zijn eigen gang blijft gaan, dan komt Turkije voor een aantal onaangename keuzes te staan. Turkije moet tussen 2024 en 2028 jaarlijks $13 tot 15 miljard aan obligatiehouders betalen en dat staat gelijk aan de helft van het tekort op lopende rekening. Turkije heeft altijd netjes zijn geldschieters betaald, maar als de deviezenreserves ontoereikend blijken, is een diepe recessie bijna onvermijdelijk en zal de regering zich waarschijnlijk gedwongen zien om de obligatiehouders te vragen ‘bij te dragen’ aan het herstel.
