Caroline Martinez, econoom Opkomende Markten bij Standard Life Investments, maakt zich zorgen over de schulden in Brazilië. Zij vreest dat de Braziliaanse consumenten kopje onder gaan bij een economisch herstel van het land.
“De schuld per huishouden kan vanwege verschillende factoren nog meer uit de hand lopen”, legt Martinez uit. “Zo verhoogt toenemende inkomensongelijkheid de druk om lagere inkomens meer kredietmogelijkheden te verschaffen.
Hierdoor is in de Verenigde Staten de vastgoedzeepbel van 2007 en daaropvolgende crisis ontstaan. Maar ook een langdurige periode van sterke economische groei, waardoor het optimisme onder huishoudens doorschiet en banken hun strenge kredietvoorwaarden loslaten, kan de schuldpositie verhogen.”
Toegeslagen recessie
Brazilië heeft de laatste jaren last gehad van beide factoren en kampt met een schuld van 146% van het bbp (2015), waarvan een groot gedeelte aan huishoudens is toe te schrijven: 25% van het bbp (2015). Volgens Martinez werd de credit boom in Brazilië versterkt door een sterke instroom van kapitaal, en robuuste economische groei deed de vraag naar krediet onder de groeiende middenklasse toenemen.
De recessie die recent toesloeg in Brazilië legt deze hoge schuldpositie op pijnlijke wijze bloot. De werkloosheid stijgt, de loongroei vertraagt en de hoge rentetarieven jagen de leenkosten op. Hierdoor komt de koopkracht onder grote druk te staan en verslechtert het toch al bedroevende economische sentiment verder. De hoge kosten die de schuld met zich meebrengt, boren de hoop op een door consumptie aangedreven Braziliaans economisch herstel de grond in.
Argentinië
In Argentinië ziet het er totaal anders uit. Daar bedroeg de schuld in 2002 nog maar liefst 199% van het bbp en nu staat hij op 62%. De overheidsschuld neemt af en de schuld per huishouden is licht toegenomen, maar is afkomstig van een zeer laag niveau.
Het land blijft kampen met een hoge inflatie en zeer beperkte toegang tot internationale financiering. “Deze factoren hinderen het financiële systeem en beteugelen de toegang tot hypothecair krediet”, zegt Martinez. Vastgoed wordt volgens haar gezien als enige veilige haven in het door inflatie geplaagde land.
Veel vastgoed wordt in Amerikaanse dollars geprijsd, wat de betaalbaarheid van vastgoed bemoeilijkt en voorkomt dat de Argentijnen vastgoed kunnen aankopen. President Mauricio Macri van Argentinië poogt het land weer toegang te geven tot internationale kredietmarkten om zo de hypotheekmarkt te ondersteunen, maar alleen een oplossing voor het Argentijnse inflatieprobleem kan de kredietdynamiek in het land revitaliseren.
Lees meer in ‘Same region, different household’ van Carolina Martinez
