Europa heeft de op een na grootste ETF-markt van de wereld, maar het is een sector die gebukt gaat onder fragmentatie, zware regelgeving en een overvloed aan producten. Desondanks lijkt het landschap te veranderen. Het aantal nieuwe beleggers dat gebruik maakt van ETF’s begint te stijgen en de assets groeien.
Volgens data van ETFGI telt de Europese ETF-markt 1401 trackers, met 4968 noteringen en assets van 411 miljard dollar. Daarnaast zijn er 45 aanbieders op 24 beurzen (data van eind maart). Dit is vergelijkbaar met begin 2013 toen de Europese ETF-sector 331 miljard aan assets onder beheer had en 1325 ETF’s telde. De grootste ETF-markten in Europa zijn het Verenigd Koninkrijk, Duitsland, Italië, Nederland, Frankrijk en Zwitserland, terwijl de Scandinavische regio ook groeiende is.
Over de afgelopen twee jaar heeft de snel groeiende Europese markt ook Amerikaanse aanbieders aangetrokken. Vanguard verscheen in 2012 op de Europese ETF-markt en concurreerde al snel op basis van prijs. De lage kosten van deze ETF’s zorgden ervoor dat andere aanbieders in deze regio ook hun prijzen verlaagden.
Zeer recent bundelde Warburg Pincus krachten met Source ETP. En Wisdom Tree is een samenwerking aangegaan met Boost ETP. Andere veranderingen in de afgelopen twee jaar zijn onder meer dat een aantal aanbieders hun businessmodel aanpaste van synthetische (op swap gebaseerde) ETF’s naar fysiek gerepliceerde ETF’s. Deze omschakeling was voornamelijk gedreven door de voorkeuren van beleggers en de dreigende regelgeving op het gebied van synthetische replicatie.
Europa blijft achter
De Europese ETF-markt blijft echter nog altijd achter bij de Amerikaanse, bekeken vanuit het totaal aan assets en de grootte van de retailmarkt, maar ook als we kijken naar de verhouding tot de traditionele beleggingsfondsensector in Europa. Hector McNeil, Co-CEO bij Boost ETP: “De Europese ETF-markt vertegenwoordigt slechts 3% van de assets van beleggingsfondsen. In de Verenigde Staten is dit circa 12%. Er is dus een enorm groeipotentieel.”
Ook de retailmarkt in de VS is beter ontwikkeld. Daar is de verdeling tussen institutioneel en retail 50/50. In Europa is het naar schatting 10/90 in het voordeel van de institutionele partijen. Verschillende uitdagingen die exponentiële groei in de weg staan, blijven bestaan in Europa. Door het aantal landen en beurzen in Europa is fragmentatie een probleem.
Normaal gesproken als beleggers een ETF willen, gebruiken ze er een die genoteerd is in hun eigen land. Dit betekent dat aanbieders hetzelfde product moeten noteren op verschillende beurzen. Daarnaast is er een praktisch aspect. Zoveel verschillende landen betekent dat er ook een taalbarrière kan zijn. “Een van de praktische problemen in Europa is simpelweg het aanbieden van documentatie over ETF’s in verschillende talen”, reageert Allan Lane, Chief Executive Officer bij Twenty20 Investments. “De meeste mensen hebben een voorkeur voor websites in hun eigen taal.”
Distributie van ETF’s is ook een van de grootste uitdagingen waar Europa mee geconfronteerd wordt. Martijn Rozemuller, Managing Director van Think ETFs: “De grootste uitdaging in de retailmarkt is om de aandacht te trekken van beleggers.”
Initiatieven
Er zijn steeds meer initiatieven om deze problemen op te lossen. Vorig jaar is in het Verenigd Koninkrijk de Retail Distribution Review (RDR) in werking getreden en hiervan werd verwacht dat dit een enorme geldinstroom van retailbeleggers in ETF’s teweeg zou brengen. Dit bleek niet het geval. Wel zijn er signalen van groei in het gebruik van ETF’s waarneembaar en ze worden nu meer onder de aandacht gebracht van adviseurs in het Verenigd Koninkrijk en Nederland.
Data van het platform van Hargreaves Lansdown laten zien dat in iets meer dan drie jaar assets in trackers zijn verdubbeld. “ETF’s zijn vooral populair onder jongere beleggers, bijna een op de tien twintigers en dertigers heeft trackers in zijn beleggingsportefeuille”, zegt Adam Laird, Head of Passive Investments bij Hargreaves Lansdown.
“De vraag is hoe we de retailmarkt kunnen stimuleren om meer te beleggen in ETF’s”, voegt Lane van Twenty20 hieraan toe. In een poging beleggers meer inzicht te geven in trackers en hoe deze werken in een portfolio lanceerde ETF Securities eerder dit jaar een portfoliosimulator, die retailbeleggers in staat stelt om te oefenen met het samenstellen van hun eigen portfolio van Exchange Traded Products (ETP’s).
Eerder dit jaar kwam iShares met de eerste ETF onderworpen aan centrale clearing. Hiervoor werkt dit onderdeel van BlackRock samen met Euroclear Bank. In plaats van het afwikkelen bij de verschillende nationale centrale effectenbewaarders waar het fonds genoteerd is, kunnen grensoverschrijdende transacties nu op één centrale internationale locatie worden afgewikkeld.
Stephan Pouyat, Global Head of International Markets bij Euroclear, gaf destijds aan dat “dit uiteindelijk de liquiditeit gaat verbeteren, wat een positief effect zal hebben op de verwerkingskosten voor de eindbelegger”. Lane vult aan: “Dit is waarschijnlijk het eerste teken van een manier waarop de Europese ETF-markt fragmentatie kan tegengaan, maar het probleem zal blijven bestaan van aanbieders in bepaalde landen die de macht hebben om hun dominante positie te behouden.”
Belangrijkste marsroutes
Op dit moment is de lage rente dominant bij beslissingen van beleggers en met dit in gedachten staan smart beta, valuta hedging en fixed income centraal. Door het diversifiëren van blootstelling naar fixed income met producten, zoals obligaties uit opkomende markten in lokale valuta en obligaties met een korte looptijd, kunnen beleggers zichzelf beschermen tegen een oplopende rente.
“De trend die we dit jaar zien is dat mensen de fixed income-markt gebruiken als bescherming tegen de rente die kan gaan stijgen”, constateert Alexis Marinof, Head of EMEA van SPDR ETF’s. “Met de huidige rente is het moeilijk voor te stellen dat deze nog verder zal dalen en met het herstellen van de economie is het aannemelijk dat de rente weer zal stijgen.” Zo is ongeveer 135 miljoen dollar ingestroomd in de SPDR Emerging Market Local Currency Bond ETF in het eerste kwartaal van dit jaar.
Daarnaast kunnen ETF’s worden gebruikt voor het afdekken van posities. Bijvoorbeeld, een afgedekt internationaal aandelenfonds kan bescherming bieden tegen stijging van de Amerikaanse dollar. Beleggers realiseren zich dit en bijna 2 miljard dollar stroomde in valuta gedekte ETF’s van UBS in de eerste drie maanden van 2014.
Smart beta
Maar de belangrijkste trend die in Europa blijft domineren is de populariteit van smart beta. Er zijn vorig jaar diverse trackers in dit segment gelanceerd. SPDR breidde het smart beta-palet uit met de EuroSTOXX Low Volatility ETF. Daarnaast werkten Source en Goldman Sachs samen aan een lancering van smart beta. Ossiam kondigde in maart aan een smart beta-strategie voor bedrijfsobligaties op de markt te willen brengen.
Ook onderzoek ondersteunt deze trend op het gebied van smart beta. Volgens research van EDHEC heeft een multi-strategy value index een rendement van 78,8% over drie jaar, vergeleken met 69,8% voor een kapitaal gewogen value index, gebaseerd op total daily return data vanaf 31 december 1972. Een soortgelijke boodschap geldt voor low volatility: het rendement van een kapitaal gewogen fonds levert 50,1% op, terwijl dat bij een multi-strategy fonds 76,3% is over dezelfde periode.
Maar is dit allemaal genoeg om significante groei te ondersteunen in Europa? “Groei in Europa voor ETF’s zal doorgaan”, antwoordt Rozemuller van Think ETF’s. “Een ETF spreekt voor zichzelf en steeds meer mensen zien de voordelen ervan in. Echter deze markt zou sneller kunnen groeien als aan bepaalde criteria wordt gewerkt op het vlak van fragmentatie, aantal beurzen, regulering enzovoorts. Er moet echt een sterke centrale Europese markt of beurs komen die alle Europese landen kan bedienen, maar wanneer dit zal gebeuren, en of dit gebeurt, is onduidelijk.”
Rebecca Hampson is European Editor van ETF.com
Dit artikel is in deze rubriek gepubliceerd ter gelegenheid van de vijfde editie van ‘Inside ETF’s Europe’, dat vanaf dinsdag 3 juni tot en met donderdag 5 juni plaatsvond in Amsterdam. Op de conferentie, georganiseerd door ETF.com, stonden drie dagen lang de belangrijkste trends op het gebied van Exchange Traded Funds (ETF’s) in het middelpunt. Een bezoek aan het evenement is ook in 2015 geen luxe voor beleggingsprofessionals.
The Asset is mediapartner van Inside ETF’s Europe. Ga voor meer informatie naar de website.
