Geef elke Nederlander een persoonlijke pensioenrekening. Dat is één van de uitgangspunten van de Autoriteit Financiële Markten (AFM) voor een toekomstbestendig pensioenstelsel. De toezichthouder is ook van mening dat er meer aandacht moet komen voor financiële planning die breder is dan uitsluitend de tweede pijler pensioen.
De voorstellen zijn te lezen in de op vrijdag 24 juni gepubliceerde position paper van de toezichthouder.
De AFM vindt de volgende drie uitgangspunten van belang bij het toekomstbestendig maken van het pensioenstelsel: een persoonlijke pensioenrekening voor iedere deelnemer, rekening houden met de verschillen tussen deelnemers en een goede balans tussen keuzevrijheid en bescherming van de deelnemer.
Persoonlijke pensioenrekening
“Met een persoonlijke pensioenrekening is eenvoudig duidelijk te maken hoeveel pensioen een deelnemer heeft opgebouwd”, schrijft de AFM. “Ook kan een deelnemer zijn pensioen makkelijker meenemen bij het wisselen van baan. Dit zorgt voor meer inzicht in de eigen pensioenopbouw en flexibiliteit. Het opbouwen van pensioen vindt nog wel plaats binnen een collectief. Dit maakt het mogelijk om de kosten laag te houden en een aantal risico’s samen op te vangen.”
Een persoonlijke pensioenrekening maakt het volgens de AFM ook mogelijk om de pensioenopbouw beter aan te laten sluiten op de persoonlijke situatie van de deelnemer. Allereerst door een individueel en leeftijdsafhankelijk beleggingsbeleid te hanteren, zodat er voor jongeren meer en voor ouderen minder risicovol kan worden belegd.
“Dit geeft oudere deelnemers meer zekerheid en jongere deelnemers kans op een hoger rendement. De transparantie en flexibiliteit van persoonlijke pensioenrekeningen maken het ook gemakkelijker om toekomstige wijzigingen in het pensioenstelsel door te voeren.”
Balans keuzevrijheid en bescherming
Het is volgens de toezichthouder van belang dat de juiste balans wordt gevonden tussen keuzevrijheid en bescherming voor de deelnemer tegen verkeerde keuzes. “De verplichting voor werknemers om pensioen op te bouwen moet behouden blijven. Wanneer blijkt dat bepaalde groepen, zoals zzp’ers, hun oudedagsvoorziening zelf niet voldoende verzorgen, moet onderzocht worden of de verplichting naar deze groepen moet worden uitgebreid.”
Als de deelnemer keuzevrijheid krijgt, vindt de AFM het belangrijk dat keuzemogelijkheden aansluiten bij wat we weten over het keuzegedrag van mensen. “Hierbij is het van belang om te onderzoeken welke zorgplichteisen in een nieuw pensioenstelsel passend zijn.”
De toezichthouder is tot slot van mening dat er meer aandacht moet komen voor financiële planning die breder is dan uitsluitend de tweede pijler pensioen. “Daarom zijn initiatieven die het maken van een financiële planning ondersteunen, zoals mogelijk een verplichte periodieke financiële APK, van grote toegevoegde waarde voor deelnemers.”
