Verandering moet meer vanuit financiële sector zelf komen en niet onder druk van de samenleving, politiek en toezichthouder. Dat was de boodschap van Merel van Vroonhoven, voorzitter van de Autoriteit Financiële Markten (AFM), bij de presentatie van het jaarverslag over 2014.
De AFM ziet in meer maatschappelijke bewustwording en transparantie van de financiële sector noodzakelijke voorwaarden om het vertrouwen te herstellen. Van Vroonhoven: “We zien dat ondernemingen worstelen met de structuren uit het verleden en het aanpassen van de eigen cultuur en het gedrag.”
Maar zij ziet, en met haar de toezichthouder, ook dat er sinds afgelopen jaar nieuwe risico’s en ontwikkelingen bij zijn gekomen. “Er ligt een blijvende verantwoordelijkheid bij de sector om zich proactief richting haar klanten op te stellen.”
Zelf stappen zetten
De AFM ziet zeker ook een positieve beweging op bepaalde terreinen en is zich er tevens van bewust dat de sector alle zeilen moet bijzetten om te voldoen aan alle nieuwe wet- en regelgeving en economische omstandigheden.
Dat neemt volgens Van Vroonhoven niet weg dat de sector zelf stappen zal moeten blijven zetten om de samenleving en politiek mee te nemen. “Proactief en niet onder druk van de samenleving, politiek en toezichthouder. Dat vraagt om overtuigingskracht die de juiste intenties zichtbaar maakt.” Als voorbeeld noemt de AFM het woekerpolisdossier. “Verzekeraars zijn hier pas na stevig aandringen in actie gekomen en er zijn nu voor de meest kwetsbare klanten een oplossingen aangereikt.”
De toezichthouder constateert dat alle prikkels aanwezig zijn om meer risico’s te nemen. “Door de lage rente nemen professionele partijen meer risico om hun gewenste rendement te halen. Consumenten doen dat mogelijk ook. De ongekende omstandigheden in het financieel stelsel stellen de professional en de consument voor nieuwe vragen, onder meer of de genomen risico’s inzichtelijk en acceptabel zijn voor de belegger, consument of pensioengerechtigde.”
De AFM staat op het standpunt dat dit ook de noodzaak onderstreept dat de sector de banden met zijn stakeholders versterkt, zich naar het midden van de samenleving beweegt en niet aan de rand blijft staan. Daarnaast is er veel werk nodig om consumenten in deze bijzondere tijden goed te ondersteunen,
Vertrouwen herwinnen
Van Vroonhoven: “Het is nodig dat ondernemingen het vertrouwen terugwinnen, juist in deze tijden met nieuwe risico’s. Leg klanten uit wat de risico’s van een product zijn en benoem daarbij ook de negatieve scenario’s.”
Daarnaast roept zij de financiële sector op om producten eenvoudiger te maken. Financiële instellingen moeten laten zien hoe ze presteren. Er moet worden geïnvesteerd in innovatieve technologische tools die consumenten helpen bij het maken van keuzes.
“Hoewel de primaire verantwoordelijkheid bij de sector ligt, heeft de consument zelf natuurlijk ook een verantwoordelijkheid. Kom in actie, verdiep je, laat tegengeluid horen houd daarmee banken, verzekeraars en adviseurs scherp.”
