De grote onzekerheid tijdens de pandemie heeft een enorme impact op Nederlandse beleggers gehad. Nederlanders hechten nu meer belang aan sparen en financieel welzijn, en doen hun reputatie van zuinigheid weer eer aan.
Meer aandacht voor sparen, financieel welzijn en (duurzaam) beleggen: dat is waarschijnlijk de blijvende erfenis van de pandemie op het gedrag van Nederlandse beleggers. Tegelijkertijd is het beleggersvertrouwen in Nederland hoger dan ooit, zo blijkt uit de Global Investor Study van Schroders.
Volgens dit toonaangevende onderzoek, waarin meer dan 23.000 mensen uit 32 landen wereldwijd werden ondervraagd, zijn Nederlanders door de pandemie meer tijd gaan besteden aan hun financiën en is hun spreekwoordelijke zuinigheid weer helemaal terug.
Bijna de helft van de Nederlandse beleggers (46%) heeft in 2020 meer gespaard en/of belegd dan ze van plan waren. Daarmee steken ze met kop en schouders uit boven de Europese (38%) en de wereldwijde beleggers (32%). Samen met de Oostenrijkers waren ze tijdens de pandemie de meest spaarlustige beleggers. Maar liefst 47% van de ondervraagde beleggers is bovendien van plan om ook nu, na opheffing van de beperkingen meer te blijven beleggen of sparen. Terwijl deze houding in 2020 nog ongeveer gelijk verdeeld was over alle leeftijdsgroepen, leeft dit voornemen nu het sterkst bij de jongste beleggers (18-22 jaar), waarvan 56% zegt dit van plan te zijn.
Beleggersvertrouwen hoger dan ooit
Ondanks de onzekerheid vanwege de pandemie is het beleggersvertrouwen voor de komende vijf jaar in Nederland hoger dan ooit, met een verwacht rendement van 9,9%. Vooral de oudere leeftijdsgroepen zijn optimistisch gestemd, aangevoerd door de groep tussen 42-54 jaar die een rendement van meer dan 11% verwacht.
Bijna twee derde (66%) van de Nederlandse beleggers denkt sinds de pandemie meer na over hun financiële welzijn, vooral degenen die hun beleggingskennis als ‘expert/gevorderd’ omschrijven (70%).
Een goed jaar voor sparen en beleggen
Voor het komende jaar zijn de Nederlandse beleggers optimistisch en willen vaker dan de gemiddelde Europese en wereldwijde belegger risicovoller gaan beleggen vanwege de lage/negatieve rente (bv. in aandelen of fondsen gericht op nichesectoren). Meer dan 55% van de Nederlandse respondenten koos deze mogelijkheid. In heel Europa was nog niet de helft van de beleggers (49%) dit van plan. De veranderingen van het afgelopen jaar lijken bij Nederlandse beleggers tot een echte gedragsverandering te hebben geleid. Slechts 13% koos voor de antwoordmogelijkheid ‘Ik zal waarschijnlijk meer geld uitgeven en minder sparen’, tegen 21% van de Europese en 22% van de wereldwijde ondervraagden.
De grote bereidheid van Nederlanders om in activa met ‘hoog risico, hoog rendement’ beleggen, werkt door naar de meer speculatieve delen van de markt. 40% overweegt serieus in cryptovaluta te beleggen, wat een aanzienlijk hoger percentage is dan in andere Europese landen. Alleen in Azië en Zuid-Amerika zijn beleggers nog sterker geneigd voor deze speculatieve beleggingen te kiezen.
De impact van de pandemie in Nederland wordt nog duidelijker zichtbaar in de pensioenvoorziening die mensen willen opbouwen. 60% van nog niet gepensioneerden willen nu meer sparen voor hun pensioen. Dit werkt echter niet per se door in de verwachte pensioenleeftijd. 42% van de niet-gepensioneerden verwacht nu dat ze later met pensioen zullen gaan dan ze vóór de pandemie dachten, 24% denkt dat het op dezelfde leeftijd zal zijn en 34% denkt ze juist eerder zullen stoppen met werken. Van de reeds gepensioneerde Nederlanders gaf 82% aan dat ze wilden dat ze een iets/veel meer voor hun pensioen hadden gespaard.
Belang van duurzaamheid is gegroeid
Hoe beïnvloedt dit toegenomen bewustzijn het gedrag en de houding ten opzichte van duurzaam beleggen in Nederland? Uit de Global Investor Study 2021 blijkt dat 51% van de Nederlanders sociale vraagstukken en milieuproblemen nu belangrijker of veel belangrijker vindt dan vóór de pandemie. 35% zegt maatschappelijke vraagstukken nu even belangrijk te vinden als vóór de pandemie, terwijl 36% milieukwesties even belangrijk vindt.
Aangetrokken tot duurzame fondsen
Het gevolg is dat 49% van de Nederlanders positief staat tegenover de overstap naar een duurzame portefeuille, mits het risiconiveau en de spreiding gelijk kunnen blijven.
Het is vooral de brede milieu-impact van duurzame fondsen die Nederlanders aanspreekt (49%). De kans op een hoger rendement trekt 36% van de Nederlanders aan, en 34% gaat het vooral om de maatschappelijke bijdrage.
Impact is een motiverende factor, maar Nederlandse beleggers willen bewijs zien dat duurzame beleggingen hoger rendement opleveren voordat ze er meer geld in steken. Bijna de helft (46%) geeft aan dat cijfers of andere gegevens die aantonen dat duurzaam beleggen beter resultaat oplevert, hen zouden motiveren hun duurzame beleggingen uit te breiden. 37% zou graag regelmatige rapportages over de sociale en milieu-impact van hun beleggingen zien, en 30% zou overtuigd worden door certificering door de aanbieder zelf dat het fonds duurzaam is.
Een andere vraag was, welke incidenten voor mensen reden zouden zijn hun beleggingen terug te trekken. Milieudelicten of milieurampen werden het meest genoemd; deze incidenten zouden mensen eerder weerhouden in een bedrijf te beleggen dan bijvoorbeeld cyberhacks of de behandeling van het personeel. Voor de meeste Nederlanders zou een groot bedrijfsschandaal reden zijn om hun geld uit een beleggingsfonds terug te trekken. 60% denkt hierbij aan een milieuramp (zoals een olielek of emissieschandaal). Een financieel/boekhoudkundig schandaal of mensenrechtenschandaal zou voor respectievelijk 58% en 57% van de Nederlanders reden zijn om hun geld terug te trekken uit een fonds dat in het betrokken bedrijf belegt.
Pieter Dalderop, General Director Benelux bij Schroders, concludeert: “De pandemie heeft de houding van Nederlandse beleggers veranderd, en als het ware de aangeboren neiging van Nederlanders om veel te sparen voor later weer tot leven gewekt. Ons vermogen met risico om te gaan is op de proef gesteld, waardoor veel mensen onzekerder zijn geworden en het gevoel hebben de controle kwijt te zijn. Dit is duidelijk terug te zien in de uitkomsten van ons onderzoek. Beleggers vinden sparen belangrijker, zijn meer bezig met hun pensioen en checken vaker hoe hun beleggingen ervoor staan. Hoewel er wereldwijd gezien zeker verschillen zijn, zijn er wensen en behoeften die we allemaal delen en financiële zekerheid is er daar één van. We moeten ook concluderen dat voorzichtigheid geboden is als het gaat om het verwachte beleggingsrendement in de komende vijf jaar. Veel beleggers, vooral degenen die zichzelf expert noemen, zijn hierover uitzonderlijk optimistisch. Er is ook duidelijk nog heel wat werk aan de winkel om beleggers ervan te overtuigen dat duurzaam beleggen niet ten koste van het rendement hoeft te gaan. Sterker nog, duurzame waardecreatie is in onze ogen een voorwaarde om de groeiende maatschappelijke en milieu-uitdagingen het hoofd te kunnen bieden.”
