Banken, verzekeraars en vermogensbeheerders zullen door financiële technologie of fintech niet overbodig worden. Wel worden ze gedwongen een strategische keus te maken om te investeren in nieuwe technologie om de relatie met de klant te behouden. Dat stellen portefeuillemanager Patrick Lemmens en trendresearcher Jeroen van Oerle van Robeco New World Financial Equities.
Apple, Google en Amazon zullen nooit volledige banken worden. Daarvan zijn Lemmens en Van Oerle overtuigd. Dan krijgen ze te maken met strenge wet- en regelgeving waar ze niet op zitten te wachten.
Maar duidelijk is wel dat techondernemingen kleinere financiële diensten gaan aanbieden. Banken zullen op hun beurt meer digitale techniek gaan gebruiken voor hun producten. Financiële technologie (fintech) zal dus niet zo ontwrichtend zijn dat banken hun langste tijd hebben gehad. Maar de financiële sector zal door fintech wel significant veranderen en er over tien jaar heel anders uitzien dan nu. Er zal een duidelijk onderscheid komen tussen winnaars en verliezers.
Innovatieve start-ups
Digitale dienstverlening verandert in rap tempo de financiële sector. Denk aan betalen, geld lenen, geautomatiseerd financieel advies (robotadvies), investeerders zoeken (crowdfunding) en beleggen via internet en apps op de mobiele telefoon of tablet. Het komt er op neer, dat geldzaken voor de consument eenvoudiger, sneller en voordeliger gaan.
De media staan vol verhalen over innovatieve start-ups die met hun nieuwe diensten traditionele, logge en dure banken, verzekeraars en vermogensbeheerders ‘overbodig maken’. Niet zelden valt de term ‘disruptief’ waarbij de financiële sector zal worden ‘ontwricht’ door de toepassing van digitale techniek. Tussenschakels worden uitgeschakeld.
Lemmens en Van Oerle denken dat het zó ver niet zal komen. “We verwachten eerder dat banken, verzekeraars en vermogensbeheerders gaan samenwerken met fintech bedrijven om hun activiteiten efficiënter en klantvriendelijker te maken”, stellen ze.
Digitization en digitalization
“Het is voor de financiële sector belangrijk om een onderscheid te maken tussen digitization en digitalization“, stelt Van Oerle. “Digitization is het vastleggen van data, wat begon met het omzetten van analoge gegevens naar digitale bestanden. Het vervolgens inzetten van digitale technieken om deze data te gebruiken voor het bedrijfsproces, voor de relatie met klanten en voor nieuwe dienstverlening is digitalization.”
“Banken, verzekeraars en vermogensbeheerders lopen voorop in het organiseren en gebruiken van data, maar staan achteraan als het gaat om toepassen van digitale technieken in hun interactie met klanten”, concludeert Van Oerle. “Hier komen allerlei start-ups om de hoek kijken die tussen de traditionele financiële instelling en hun klanten kruipen. Die innovatieve technologie toepassen voor diensten en daarbij handig gebruik van databestanden en het bestaande netwerk dat door de traditionele instellingen is opgebouwd.” Het gaat volgens Van Oerle om de controle over de klantrelatie.”
Van Oerle ziet ook kansen voor traditionele financials. Zij beschikken al over de benodigde klantgegevens. Technologie om daar iets mee te doen is over het algemeen verkrijgbaar. “Banken, verzekeraars en vermogensbeheerders zullen een strategische keus moeten maken tussen investeren in nieuwe technologie om nieuwe diensten aan te bieden naar tevredenheid van klanten”, legt hij uit. “Ze kunnen er ook voor kiezen om de relatie met de klant te verliezen en een leverancier van een efficiënte infrastructuur te worden aan nieuwkomers uit de technologiesector. Implementeren van nieuwe technologie is duur. Maar financiële instellingen die alleen focussen op kostenbesparing krijgen het moeilijk om deze cruciale strategische beslissing te nemen.”
Low-wealth individuals
“Digitalization is denken als een klant. Consumenten zoeken een oplossing voor hun financiële vraagstuk en wie hen die oplossing biedt maakt ze niet uit”, stelt Van Oerle. Dat technologie nieuwe mogelijkheden voor interactie met klanten biedt illustreert de trendonderzoeker aan de hand van geautomatiseerd financieel advies of robo-advice. “Klanten die door banken en vermogensbeheerders voorheen niet interessant werden gevonden om te bedienen, zogenaamde low-wealth individuals, worden nu een nieuwe markt”, legt hij uit. “Technologie biedt namelijk de mogelijkheid om hen tegen lage kosten en in grote volumes te bedienen.”
Technologiebedrijven stappen tussen de bank of vermogensbeheerder en hun klant en bieden deze met digitale toepassingen financieel advies. Bijvoorbeeld door hem online vragen te laten beantwoorden en het ontstane profiel te koppelen aan geautomatiseerde beleggingsfondsen zoals indextrackers of Exchange Traded Funds (ETF’s) van de vermogensbeheerder.
“De dreiging om de relatie met de klant te verliezen is reëel”, stelt van Oerle. “Vermogensbeheerders en financieel adviseurs zullen dan ook behoorlijk in technologie moeten investeren en strategische samenwerking met aanbieders van technologie aangaan.” Het grote verschil tussen de technologietrend en andere trends noemt de trend researcher het feit dat het voor niet-traditionele spelers mogelijk maakt om de financiële markt te betreden. “Robotadviseurs ontstonden niet bij vermogensbeheerders, maar bij techbedrijven en waarna deze strategische allianties met financials aangingen.”
Venture capital
Fintech is niet altijd belegbaar voor fondsmanager Lemmens. Dat komt omdat veel bedrijven nog in de sfeer van venture capital zitten. “Fintech is een ruim begrip. Op de deelterreinen betalingen, elektronische handelsplatformen en voor de financiële sector gespecialiseerde software zijn er wel beleggingsmogelijkheden”, licht hij toe.
“Voor Robeco New World Financials investeren we onder meer in Visa en Mastercard, Vantive en Paysafe wat betreft elektronisch betalen. De trend digitaal beleggingsadvies bespelen we met handelsplatform Charles Schwab. Banken en verzekeraars moeten behoorlijk investeren in IT om bij te blijven en de slag met fintech start ups te winnen. Daarvoor hebben we Temenos, DH Corp en Cognizant in portefeuille, die specifieke software voor financiële instellingen leveren.”
Winnaars en verliezers van fintech zijn nog niet aan te wijzen, vinden Lemmens en Van Oerle. Daarvoor is de ontwrichting nog niet ver genoeg gevorderd. Wel zal er ook in de financiële sector sprake zijn van wat zij het Robin Hood-effect noemen, zoals dat ook in ontwrichte branches als muziek, taxi (Uber) en hotelwezen (Airbnb) was te zien. Het gebruik van data en technologie leidt tot een grotere transparantie waarbij de winst naar de consument gaat.
